Cục Dự trữ Liên bang (Fed) ngày 30/7 đã bỏ phiếu giữ ổn định lãi suất chủ chốt, bất chấp làn sóng chỉ trích từ Tổng thống Donald Trump và sự phản đối từ hai quan chức cấp cao trong chính ban lãnh đạo Fed.
Ủy ban Thị trường Mở Liên bang, cơ quan thiết lập lãi suất vay qua đêm thuộc Fed, đã bỏ phiếu với tỷ lệ 9-2 để giữ nguyên lãi suất. Lãi suất quỹ liên bang sẽ tiếp tục được duy trì trong khoảng từ 4,25%-4,5%. Mức lãi suất này quyết định mức mà các ngân hàng tính phí lẫn nhau trong các giao dịch vay qua đêm, nhưng cũng ảnh hưởng đến rất nhiều loại lãi suất khác trong nền kinh tế.
Tuy nhiên, quyết định này đã vấp phải sự phản đối từ các Thống đốc Michelle Bowman và Christopher Waller, những người đã kêu gọi Fed bắt đầu nới lỏng chính sách khi nhận thấy lạm phát đã được kiểm soát và thị trường lao động có thể sắp yếu đi. Đây là lần đầu tiên kể từ cuối năm 1993, có các thống đốc không tham gia bỏ phiếu trong quyết định về lãi suất.
Thông báo sau cuộc họp chỉ đưa ra vài thay đổi trong cách ủy ban đánh giá tình hình kinh tế.
“Mặc dù những biến động trong xuất khẩu ròng tiếp tục ảnh hưởng đến dữ liệu, nhưng các chỉ số gần đây cho thấy sự tăng trưởng của hoạt động kinh tế đã chậm lại trong nửa đầu năm,” tài liệu cho biết. “Tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp, và tình hình thị trường lao động vẫn ổn định. Lạm phát vẫn ở mức tương đối cao.”
Tại cuộc họp tháng 6, ủy ban đã có cái nhìn lạc quan hơn, nói rằng nền kinh tế “vẫn tiếp tục mở rộng với tốc độ ổn định.”
Thông báo hôm thứ Tư của Fed cho biết sự bất ổn về điều kiện kinh tế “vẫn ở mức cao,” một đánh giá ít lạc quan hơn so với tháng 6, khi ghi nhận sự bất ổn đã “giảm nhưng vẫn ở mức cao.”
Một nền kinh tế chậm lại sẽ củng cố lập luận cho việc giảm lãi suất, mặc dù ủy ban đã không đưa ra quan điểm chính thức về điều này.
‘Không có quyết định nào về tháng 9’
Thị trường đã kỳ vọng mạnh mẽ rằng Fed sẽ không có hành động nào về lãi suất, nhưng chứng khoán đã giảm sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell nói trong một cuộc họp báo rằng ủy ban vẫn chưa quyết định liệu có cắt giảm lãi suất tại cuộc họp tháng 9 hay không.
“Chúng tôi chưa đưa ra quyết định nào về tháng 9,” ông nói. “Chúng tôi không làm điều đó trước. Chúng tôi sẽ xem xét các thông tin và tất cả các dữ liệu mà chúng tôi nhận được khi đưa ra quyết định.”
Ông giải thích thêm rằng ngân hàng trung ương đang theo dõi tác động tiềm tàng của các mức thuế quan đối với lạm phát.
“Nhiệm vụ của chúng tôi là giữ kỳ vọng lạm phát dài hạn ổn định và ngăn chặn một sự tăng giá đột biến không trở thành một vấn đề lạm phát lâu dài,” ông nói.
Các nhà giao dịch kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9, mặc dù điều này có thể thay đổi tùy vào dòng dữ liệu. Vào tháng 6, các quan chức Fed chỉ ra rằng họ dự báo hai lần cắt giảm lãi suất trong năm nay. Thường thì ủy ban có 12 người bỏ phiếu, nhưng lần này không có Thống đốc Adriana Kugler tham gia cuộc họp tháng 7.
Tuyên bố của Fed không có nhiều thay đổi, nhưng việc có hai thống đốc bất đồng quan điểm là điều chưa từng xảy ra trong suốt 30 năm qua — tương đương 259 cuộc họp chính sách liên tiếp, theo ông Art Hogan, chiến lược gia trưởng thị trường tại B. Riley Wealth.
“Hai người này đều nằm trong danh sách rút gọn có thể thay thế Chủ tịch Powell khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5 năm sau,” ông nói.
“Đây là một trường hợp rất hiếm khi hai Thống đốc của Fed không đồng ý trong một cuộc họp FOMC, nhưng đây là sự phản đối rõ ràng nhất trong lịch sử các cuộc họp FOMC ngày hôm nay,” ông Jack McIntyre, người quản lý danh mục đầu tư tại Brandywine Global cho biết. “Nguyên nhân của sự phản đối là về thời gian giảm lãi suất, chứ không phải về hướng điều chỉnh chính sách. Không có gì lớn. Tác động thực sự của những người phản đối là kéo Powell về phía phái ôn hòa trong tháng 9.”
McIntyre cho biết ông kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9, trừ khi có bất ngờ lớn trong báo cáo việc làm tháng 7 và tháng 8.
Trump thúc ép cắt giảm lãi suất
Trump đã yêu cầu Powell từ chức và thậm chí đã đưa ra ý tưởng có thể gây tranh cãi về mặt pháp lý là sa thải ông. Mặc dù đã gần như từ bỏ đe dọa sa thải Powell, tổng thống vẫn duy trì chỉ trích đối với người được ông bổ nhiệm, người mà ông hiện nay thường xuyên gọi là “Quá Muộn.”
Tổng thống đã đề xuất Fed giảm lãi suất chuẩn 3 điểm phần trăm, điều mà ông cho rằng sẽ giảm chi phí vay đối với nợ quốc gia đang gia tăng và giúp thị trường nhà ở đang trì trệ.
Ngoài việc thúc giục cắt giảm lãi suất, chính quyền Trump cũng chỉ trích Powell và Ngân hàng Trung ương về việc đội vốn trong một dự án cải tạo quy mô lớn tại hai tòa nhà của Fed ở Washington. Powell đã khẳng định rằng việc đội vốn này không phải là do quản lý kém mà là do chi phí gia tăng kể từ khi dự án bắt đầu.
Ngày thứ Tư đã mang đến thêm tin tức có thể tác động đến lập trường của Fed, bất chấp sự thúc giục từ Trump.
Bộ Thương mại báo cáo rằng GDP đã tăng trưởng với tỷ lệ hàng năm 3% trong quý II, mạnh mẽ hơn nhiều so với kỳ vọng. Mặc dù phần lớn mức tăng này là do sự điều chỉnh lại của một làn sóng nhập khẩu khổng lồ trong quý I trước khi có thuế quan của Trump, báo cáo này vẫn củng cố quan điểm về một nền kinh tế vẫn ổn định.
Hơn nữa, báo cáo cho thấy lạm phát chỉ ở mức 2,1% trong giai đoạn này, theo công cụ dự báo chính của Fed. Lạm phát lõi cao hơn một chút ở mức 2,5%, nhưng cả hai con số đều giảm mạnh so với mức của quý I và gần với mục tiêu 2% của Fed.
“Chúng tôi tại Nhà Trắng 100% tôn trọng sự độc lập của họ, nhưng chúng tôi cũng muốn tôn trọng phân tích của họ,” Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett nói hôm thứ Tư trên CNBC. “Chúng tôi kỳ vọng Fed sẽ bắt kịp dữ liệu sớm. Điều này sẽ là một câu chuyện rất tích cực.”
Tuy nhiên, theo ông David Kelly của JPMorgan khi trao đổi với CNBC, lạm phát sẽ “tồi tệ hơn đáng kể” từ nay đến cuộc họp của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào tháng Chín.
“Chúng ta chưa từng có kinh nghiệm lịch sử nào về việc tăng thuế quan với quy mô lớn như vậy,” chiến lược gia trưởng toàn cầu của JPMorgan nói.
Ông lưu ý rằng mức thuế quan trung bình có thể sẽ gần 20% vào thứ Sáu tới. “Đó là một mức tăng khổng lồ so với thời điểm đầu năm.”
Các loại thuế này sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp Mỹ hoặc người tiêu dùng, và Kelly cho rằng phần lớn tác động sẽ rơi vào người tiêu dùng.
“Điều đó sẽ trở nên rõ ràng hơn trong vài tháng tới, khiến Fed khó có thể cắt giảm lãi suất vào tháng Chín,” ông nói.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell cho biết nền kinh tế đang ở trong “vị thế vững chắc” bất chấp những bất ổn liên quan đến chính sách thương mại, lạm phát và thị trường lao động. Ảnh: Getty Images
