Chính quyền Trump đang thúc đẩy một sáng kiến cho phép hàng triệu người Mỹ tải lên dữ liệu sức khỏe cá nhân và hồ sơ y tế của họ trên các ứng dụng và hệ thống mới do các công ty công nghệ tư nhân vận hành, với lời hứa rằng điều này sẽ giúp người dùng truy cập hồ sơ y tế dễ dàng hơn và theo dõi tình trạng sức khỏe hiệu quả hơn. Tuy nhiên, có nhiều lo ngại về việc bảo mật thông tin y tế của bệnh nhân nếu chương trình này được triển khai như dự kiến.
Lãnh đạo của hơn 60 công ty — bao gồm các “ông lớn” công nghệ như Google và Amazon, cũng như các hệ thống bệnh viện nổi tiếng như Cleveland Clinic — dự kiến sẽ tập trung tại Nhà Trắng vào chiều thứ Tư (sáng thứ Năm giờ Việt Nam) để thảo luận về cái mà chính quyền gọi là một “hệ sinh thái y tế kỹ thuật số.” Hệ thống mới sẽ tập trung vào quản lý bệnh tiểu đường và cân nặng, trí tuệ nhân tạo hội thoại hỗ trợ bệnh nhân, và các công cụ kỹ thuật số như mã QR hay ứng dụng đăng ký khám và theo dõi đơn thuốc.
Các quan chức tại Trung tâm Dịch vụ Medicare và Medicaid (CMS) — cơ quan chịu trách nhiệm quản lý hệ thống — cho biết người bệnh sẽ phải chủ động đồng ý thì hồ sơ và dữ liệu y tế của họ mới được chia sẻ, và những thông tin này sẽ được bảo mật.
Các quan chức cho rằng bệnh nhân sẽ được hưởng lợi từ hệ thống mới cho phép họ nhanh chóng tra cứu hồ sơ y tế cá nhân mà không còn phải đối mặt với những trở ngại quen thuộc như việc phải sử dụng máy fax để chia sẻ tài liệu, vốn gây cản trở lớn trong quá khứ.
“Chúng ta hiện đã có công cụ và thông tin để giúp người bệnh cải thiện kết quả điều trị và trải nghiệm y tế của họ,” Tiến sĩ Mehmet Oz, người đứng đầu CMS, tuyên bố hôm thứ Tư.
Khi hệ thống hoàn thiện, dịch vụ theo dõi thể hình và giảm cân nổi tiếng Noom — một trong các công ty tham gia sáng kiến — sẽ có thể truy xuất hồ sơ y tế như kết quả xét nghiệm của người dùng để phân tích bằng AI và đưa ra gợi ý giảm cân, theo chia sẻ của CEO Geoff Cook với AP.
“Hiện tại, dữ liệu bị phân mảnh quá nhiều,” ông Cook nói.
Tomislav Mihaljevic, CEO của hệ thống bệnh viện Cleveland Clinic, cho biết các bệnh nhân di chuyển khắp nước để điều trị tại đây thường gặp khó khăn trong việc gom đủ hồ sơ y tế từ các cơ sở khác nhau. Hệ thống mới sẽ loại bỏ rào cản này, vốn từng khiến điều trị bị trì hoãn hoặc bác sĩ chẩn đoán sai vì không có cái nhìn đầy đủ về lịch sử y tế của bệnh nhân.
Việc truy cập liền mạch vào dữ liệu từ ứng dụng sức khỏe — như chế độ ăn hay mức độ vận động của bệnh nhân — cũng sẽ giúp bác sĩ quản lý bệnh béo phì và các bệnh mãn tính khác hiệu quả hơn, ông Mihaljevic nói thêm.
“Những ứng dụng này mang lại cho chúng tôi cái nhìn sâu sắc về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân bên ngoài phòng khám,” ông nói.
CMS cũng sẽ đề xuất một danh sách ứng dụng trên trang Medicare.gov giúp người dùng quản lý bệnh mãn tính, đồng thời hỗ trợ lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ y tế và các gói bảo hiểm.
Lo ngại về bảo mật y tế
Tuy nhiên, sáng kiến này có thể tạo ra xung đột với kỳ vọng được bảo mật thông tin y tế của người dân.
“Có những mối lo ngại nghiêm trọng về mặt đạo đức và pháp lý,” Giáo sư luật Lawrence Gostin tại Đại học Georgetown, chuyên gia về y tế công cộng, cảnh báo. “Người dân Mỹ nên rất lo lắng rằng hồ sơ y tế của họ có thể bị sử dụng theo cách gây tổn hại cho bản thân và gia đình.”
Các nhà hoạt động vì quyền riêng tư kỹ thuật số cũng bày tỏ sự lo ngại rằng dữ liệu của người bệnh không được lưu giữ an toàn.
Jeffrey Chester thuộc Trung tâm Dân chủ Kỹ thuật số cho biết, chính phủ liên bang gần như không có quy định nào với các ứng dụng y tế hoặc chương trình khám chữa bệnh từ xa (telehealth).
Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Robert F. Kennedy Jr. và nhóm cố vấn của ông đã thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ trong chăm sóc sức khỏe, ủng hộ các thiết bị đeo theo dõi sức khỏe và khám chữa bệnh từ xa.
Kennedy cũng từng kêu gọi thu thập thêm dữ liệu từ hồ sơ y tế của người Mỹ – điều mà ông nói là để phục vụ nghiên cứu tự kỷ và an toàn vắc xin. Ông đã tuyển dụng nhiều nhân sự từng làm việc hoặc điều hành các startup và công ty công nghệ y tế vào cơ quan này.
“Đây là một kế hoạch mở đường cho việc sử dụng và kiếm tiền từ dữ liệu sức khỏe cá nhân nhạy cảm,” ông Chester nói.
Một lá cờ Mỹ bay trong khuôn viên Nhà Trắng. Ảnh: AP
