Chính quyền Trump hôm thứ Tư đã công bố một kế hoạch phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) mới nhằm nới lỏng các quy định môi trường và giúp các công ty Mỹ dễ dàng, ít rủi ro hơn khi xuất khẩu công nghệ sang nước ngoài.
Tổng thống Donald Trump sẽ đánh dấu sự kiện ra mắt kế hoạch này bằng một bài phát biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giành chiến thắng trong cuộc đua AI – yếu tố ngày càng được xem là đặc trưng cho cục diện địa chính trị thế kỷ 21, khi cả Trung Quốc và Mỹ đều đầu tư mạnh vào lĩnh vực này nhằm giành ưu thế kinh tế và quân sự.
Kế hoạch gồm khoảng 90 khuyến nghị, kêu gọi xuất khẩu công nghệ AI của Mỹ ra nước ngoài và gỡ bỏ các luật tiểu bang bị cho là quá hạn chế khiến AI khó phát triển – một sự thay đổi rõ rệt so với cách tiếp cận “rào cao” của người tiền nhiệm Joe Biden, vốn giới hạn quyền tiếp cận toàn cầu đối với các chip AI được săn đón.
Chính quyền Trump cho biết họ sẽ hợp tác với ngành công nghiệp AI để tạo ra các gói xuất khẩu chip và phần mềm dành cho các nước bạn bè và đồng minh của Mỹ.
“Chúng tôi đang thiết lập một chương trình do Bộ Thương mại và Bộ Ngoại giao dẫn đầu để phối hợp với ngành công nghiệp, cung cấp các gói xuất khẩu AI toàn diện và an toàn – bao gồm mô hình phần cứng, ứng dụng phần mềm và tiêu chuẩn – đến các đồng minh của Mỹ trên toàn cầu,” ông Michael Kratsios, người đứng đầu Văn phòng Chính sách Khoa học và Công nghệ, cho biết.
Theo một quan chức cấp cao, kế hoạch này không đề cập đến các lo ngại an ninh quốc gia xoay quanh chip H20 của Nvidia – vốn được thiết kế để vận hành các mô hình AI và được xem là chạm sát giới hạn của các lệnh hạn chế trước đây đối với chip AI xuất sang Trung Quốc.
Ông Trump đã chặn xuất khẩu chip H20 sang Trung Quốc vào tháng 4, nhưng cho phép công ty nối lại hoạt động bán hàng vào đầu tháng này – dẫn đến sự chỉ trích hiếm hoi từ các đồng minh trong đảng Cộng hòa.
Kế hoạch cũng kêu gọi đẩy nhanh việc xây dựng các trung tâm dữ liệu bằng cách nới lỏng quy định môi trường và sử dụng đất liên bang để đẩy nhanh quá trình phát triển, bao gồm cả nguồn cung cấp điện.
Chính quyền Trump sẽ tìm cách thiết lập các trường hợp miễn trừ mới cho trung tâm dữ liệu theo Đạo luật Chính sách Môi trường Quốc gia và đơn giản hóa thủ tục cấp phép theo Đạo luật Nguồn nước Sạch.
Theo hai nguồn thạo tin, ông Trump sẽ đưa một số khuyến nghị trong kế hoạch này vào các sắc lệnh hành pháp mà ông sẽ ký trước bài phát biểu. Chính ông Trump đã chỉ đạo chính quyền xây dựng kế hoạch này vào tháng 1.
Các quan chức cấp cao như Ngoại trưởng Marco Rubio và Cố vấn Kinh tế Quốc gia Nhà Trắng Kevin Hassett dự kiến sẽ tham dự sự kiện có tên “Chiến thắng trong cuộc đua AI”, do Trưởng ban AI và tiền số của Nhà Trắng David Sacks cùng các đồng dẫn chương trình podcast “All-In” tổ chức, theo lịch trình Reuters có được.
Sự kiện được tổ chức bởi Hill and Valley Forum – một câu lạc bộ có ảnh hưởng, với các thành viên giàu có từng góp phần lớn vào chiến dịch tranh cử của Trump và phác thảo chính sách AI cho ông từ trước khi ông được bầu.
Như Reuters từng đưa tin, ông Trump được kỳ vọng sẽ có thêm các hành động trong những tuần tới nhằm giúp các công ty công nghệ lớn đảm bảo nguồn điện khổng lồ để vận hành các trung tâm dữ liệu ngốn năng lượng, vốn rất cần thiết cho sự phát triển nhanh chóng của AI.
Nhu cầu điện năng của Mỹ đang đạt mức cao kỷ lục trong năm nay sau gần hai thập kỷ ổn định, do sự bùng nổ về số lượng và quy mô của các trung tâm dữ liệu AI và điện toán đám mây trên khắp cả nước.
Ông Trump muốn dỡ bỏ các rào cản với AI, đối lập hoàn toàn với ông Biden – người lo ngại rằng các đối thủ của Mỹ như Trung Quốc có thể tận dụng các chip AI do Nvidia và AMD sản xuất để tăng cường năng lực quân sự và đe dọa các đồng minh.
Ông Biden, người đã rời nhiệm sở vào tháng 1, từng ban hành hàng loạt hạn chế đối với việc xuất khẩu chip AI sang Trung Quốc và các nước khác vì lo ngại những quốc gia này có thể sử dụng chúng để đối đầu với Mỹ.
Ông Trump đã hủy bỏ sắc lệnh hành pháp của Biden vốn được thiết kế nhằm thúc đẩy cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng và đảm bảo AI không bị sử dụng cho mục đích tung tin sai lệch. Ông cũng bãi bỏ “quy tắc lan tỏa AI” của Biden – vốn giới hạn mức công suất điện toán AI mà một số quốc gia được phép tiếp cận thông qua chip AI nhập khẩu từ Mỹ.
Vào tháng 5, ông Trump công bố các thỏa thuận với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), cho phép quốc gia vùng Vịnh này tiếp cận rộng rãi hơn với các chip AI tiên tiến của Mỹ, sau khi từng bị hạn chế vì lo ngại Trung Quốc có thể tiếp cận công nghệ này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu về cơ sở hạ tầng AI tại phòng Roosevelt thuộc Nhà Trắng ở Washington, Mỹ đầu năm 2025. Ảnh: Reuters
