Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông đã ký các bức thư gửi đến 12 quốc gia, trong đó nêu rõ các mức thuế khác nhau mà các quốc gia này sẽ phải đối mặt đối với hàng hóa xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Những lời đề nghị kiểu “chấp nhận hoặc từ chối” này sẽ được gửi đi vào thứ Hai.
Phát biểu với báo giới trên chuyên cơ Air Force One khi đang trên đường đến New Jersey, Trump từ chối nêu tên các quốc gia liên quan, cho biết thông tin sẽ được công bố vào thứ Hai.
Trước đó vào ngày thứ Năm, Trump nói với các phóng viên rằng ông kỳ vọng loạt thư đầu tiên sẽ được gửi đi vào thứ Sáu – ngày nghỉ lễ quốc gia tại Hoa Kỳ – nhưng hiện nay thời điểm đã được lùi lại.
Trong bối cảnh một cuộc chiến thương mại toàn cầu đang làm chao đảo các thị trường tài chính và khiến các nhà hoạch định chính sách phải chạy đua bảo vệ nền kinh tế, Trump hồi tháng 4 đã công bố mức thuế cơ bản 10% và các mức bổ sung cho hầu hết các quốc gia, một số lên tới 50%.
Tuy nhiên, tất cả các mức thuế ngoài mức cơ bản 10% đều đã được hoãn lại trong 90 ngày nhằm tạo thời gian đàm phán để đạt được các thỏa thuận thương mại. Giai đoạn này sẽ kết thúc vào ngày 9 tháng 7, dù Trump sáng sớm thứ Sáu cho biết các mức thuế có thể còn cao hơn – lên tới 70% – với hầu hết sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8.
“Tôi đã ký một số thư và chúng sẽ được gửi đi vào thứ Hai, có lẽ là mười hai bức,” Trump nói khi được hỏi về kế hoạch áp thuế. “Mỗi nước có mức thuế khác nhau, số tiền khác nhau.”
Trump và các cố vấn hàng đầu của ông ban đầu cho biết họ sẽ khởi động đàm phán với hàng loạt quốc gia về mức thuế, nhưng Tổng thống Hoa Kỳ đã dần mất kiên nhẫn với quá trình này sau nhiều thất bại trong đàm phán với các đối tác lớn như Nhật Bản và Liên minh châu Âu.
Ông có nhắc đến điều này vào cuối ngày thứ Sáu, nói với báo giới: “Gửi thư thì tốt hơn… dễ dàng hơn nhiều.” Ông không nhắc lại dự báo trước đó của mình rằng có thể đạt được một số thỏa thuận thương mại toàn diện trước hạn chót ngày 9 tháng 7.
Sự thay đổi trong chiến lược của Nhà Trắng phản ánh những thách thức trong việc hoàn tất các thỏa thuận thương mại liên quan đến cả thuế quan lẫn rào cản phi thuế như lệnh cấm nhập khẩu nông sản, nhất là khi phải chạy đua với thời gian.
Hầu hết các thỏa thuận thương mại trước đây đều mất nhiều năm đàm phán mới hoàn tất.
Tính đến nay, các thỏa thuận thương mại duy nhất đã đạt được là với Anh – nơi đã đạt thỏa thuận vào tháng 5 để giữ mức thuế 10% với ưu đãi cho một số ngành như ô tô và động cơ máy bay – và với Việt Nam, cắt giảm thuế xuống còn 20% cho nhiều mặt hàng của Việt Nam từ mức đe dọa 46% trước đó. Nhiều sản phẩm của Mỹ cũng sẽ được miễn thuế khi vào Việt Nam.
Thỏa thuận dự kiến với Ấn Độ đến nay vẫn chưa thành hiện thực. Các nhà ngoại giao EU hôm thứ Sáu cho biết họ chưa đạt được đột phá nào trong đàm phán thương mại với chính quyền Trump và có thể sẽ tìm cách gia hạn hiện trạng để tránh bị tăng thuế.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu với giới truyền thông trên chuyên cơ Air Force One trong chuyến đi tới New Jersey, Hoa Kỳ, ngày 4/7/2025. Ảnh: Reuters
