Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu phần mềm thiết kế chip sang Trung Quốc, trong bối cảnh Washington và Bắc Kinh đang tìm cách hạ nhiệt căng thẳng như một phần của thỏa thuận thương mại vừa đạt được.
Cả ba công ty hàng đầu trong lĩnh vực phần mềm thiết kế chip – Synopsys, Cadence và Siemens – xác nhận rằng họ đã được Bộ Thương mại Mỹ thông báo việc thu hồi lệnh hạn chế xuất khẩu được ban hành từ tháng 5.
Trước đó, Mỹ đã chặn việc bán các công cụ phần mềm thiết yếu để thiết kế chip bán dẫn cho Trung Quốc, nhằm đáp trả việc Bắc Kinh gần như chặn hoàn toàn xuất khẩu đất hiếm, khơi lại căng thẳng giữa hai nước sau một thời gian đình chiến thương mại.
Việc các công ty ra thông báo này cho thấy hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang từng bước thực hiện thỏa thuận thương mại tập trung vào đất hiếm vừa được ký kết tuần trước. Theo đó, Mỹ sẽ gỡ bỏ các lệnh hạn chế đối với phần mềm thiết kế chip, hóa chất ethane và một số mặt hàng khác, trong khi Trung Quốc sẽ cho phép xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ.
Cadence (của Mỹ) và Siemens (Đức) xác nhận với CNN rằng các hạn chế kiểm soát xuất khẩu không còn hiệu lực, trong khi Synopsys (cũng của Mỹ) cho biết Bộ Thương mại đã thu hồi văn bản cũ liên quan đến lệnh hạn chế.
Cadence và Synopsys cho biết họ đang khôi phục quyền truy cập vào phần mềm và công cụ trước đây bị hạn chế tại Trung Quốc. Riêng Synopsys cho biết đang đánh giá tác động của các lệnh kiểm soát xuất khẩu đối với hoạt động kinh doanh và tài chính. Trong khi đó, Siemens đã khôi phục hoàn toàn việc cung cấp phần mềm theo các quy định trước đây, đồng thời tiếp tục bán hàng và hỗ trợ khách hàng Trung Quốc, người phát ngôn công ty cho biết.
Các chuyên gia từng cảnh báo rằng các lệnh hạn chế của Mỹ đối với phần mềm thiết kế chip sẽ gây tác động nghiêm trọng đến ngành bán dẫn Trung Quốc, do các công cụ này rất thiết yếu cho việc phát triển vi mạch mới. Bộ ba công ty nói trên kiểm soát tới 70% thị phần phần mềm thiết kế chip tại Trung Quốc, theo một bản tin của Tân Hoa xã.
Lệnh hạn chế phần mềm thiết kế chip được xem là một bước leo thang ngắn hạn trong chiến dịch kiểm soát công nghệ bán dẫn của Trung Quốc mà Mỹ triển khai từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump, với mục tiêu ngăn Bắc Kinh tận dụng công nghệ Mỹ để phát triển năng lực quân sự và trí tuệ nhân tạo.
Cũng trong ngày thứ Tư, 2/7, chính quyền Trump đã gửi thư đến các nhà sản xuất ethane của Mỹ, thông báo thu hồi lệnh cấm xuất khẩu hóa chất này sang Trung Quốc, theo Reuters. Gần 50% lượng ethane xuất khẩu của Mỹ trong năm ngoái (dùng chủ yếu để sản xuất nhựa) đã được xuất sang Trung Quốc, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA).
Trong giai đoạn căng thẳng thương mại đỉnh điểm vào tháng 4, Trung Quốc đã tận dụng vị thế thống trị toàn cầu trong chuỗi cung ứng đất hiếm để áp đặt giấy phép xuất khẩu đối với 7 loại khoáng sản đất hiếm và một số loại nam châm – vốn được dùng trong mọi thứ từ đồ điện tử, xe hơi đến vũ khí công nghệ cao như máy bay chiến đấu. Trung Quốc hiện kiểm soát tới 90% lượng đất hiếm toàn cầu.
Sau cuộc gặp tại London gần đây, Trung Quốc đã đồng ý tăng tốc xuất khẩu đất hiếm theo quy định cấp phép hiện tại, còn Mỹ thì gỡ bỏ các biện pháp “đối ứng”, bao gồm kiểm soát xuất khẩu phần mềm chip, ethane và động cơ phản lực.
Một công nhân làm việc tại nhà máy sản xuất chip ở tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Ảnh: AP
