Đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) của Trung Quốc dự kiến sẽ đạt mức cao chưa từng có trong năm 2025, với tổng chi tiêu vốn ước tính từ 84 đến 98 tỷ USD, theo báo cáo mới từ Ngân hàng Bank of America.
Con số này tương đương mức tăng 48% so với năm 2024, cho thấy cuộc đua giành ưu thế công nghệ giữa Trung Quốc và các cường quốc khác đang ngày càng nóng lên. Đáng chú ý, cách tiếp cận của Trung Quốc trong cuộc đua này khác biệt đáng kể so với Mỹ, cả về nguồn tài trợ lẫn định hướng đầu tư hạ tầng.
Chính phủ dẫn dắt chiến lược đầu tư AI
Trung Quốc theo đuổi mô hình đầu tư do nhà nước dẫn dắt, với phần lớn nguồn vốn – ước tính tới 400 tỷ nhân dân tệ (56 tỷ USD) – đến từ khu vực công. Cách làm này trái ngược với phương pháp dựa vào khu vực tư nhân như ở Mỹ.
“Rõ ràng là Trung Quốc và Mỹ đang cạnh tranh lẫn nhau,” Matty Zhao – đồng giám đốc bộ phận nghiên cứu cổ phiếu Trung Quốc tại Bank of America Securities – nhận định trong cuộc phỏng vấn với South China Morning Post hôm 25/6.
Ngoài chính phủ, các tập đoàn công nghệ lớn của Trung Quốc cũng đóng vai trò không nhỏ. Dự kiến, nhóm này sẽ rót khoảng 172 tỷ nhân dân tệ (24 tỷ USD). Phần vốn còn lại đến từ các nhà mạng viễn thông và trái phiếu chuyên biệt.
DeepSeek tạo động lực bùng nổ đầu tư
Làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào AI của Trung Quốc được thúc đẩy bởi những đột phá của DeepSeek – một startup có trụ sở tại Hàng Châu. Công ty này đã gây tiếng vang toàn cầu khi cho ra mắt hai mô hình AI mã nguồn mở tiên tiến là V3 và R1, phát triển với chi phí và năng lực tính toán thấp hơn nhiều so với thông lệ.
Thành công của DeepSeek đã kích thích các “ông lớn” công nghệ Trung Quốc mạnh tay hơn trong đầu tư AI. Alibaba tuyên bố sẽ chi 53 tỷ USD trong ba năm tới cho hạ tầng AI và tài nguyên tính toán. Trong khi đó, Tencent cũng tăng mạnh đầu tư sau khi chi tiêu vốn quý IV/2024 của họ tăng gần gấp 4 lần, đạt 5,1 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước.
Nếu Mỹ tập trung vào phần cứng IT và chip bán dẫn, thì Trung Quốc lại đặt trọng tâm vào xây dựng trung tâm dữ liệu và hạ tầng năng lượng hỗ trợ. Chiến lược này tận dụng lợi thế tài nguyên năng lượng nội địa, theo Zhao.
Gần đây, Bắc Kinh công bố kế hoạch phối hợp phát triển các trung tâm dữ liệu với năng lượng xanh, đặc biệt ở những khu vực có tiềm năng đáp ứng nhu cầu điện năng lớn từ các hệ thống tính toán hiệu năng cao.
Vượt qua rào cản thương mại
Trung Quốc đang đẩy nhanh quá trình phát triển cơ sở hạ tầng AI, bất chấp các lệnh hạn chế xuất khẩu từ Mỹ đối với chip AI tiên tiến của Nvidia. Trong khi chờ đợi những đột phá công nghệ từ Huawei trong sản xuất chip nội địa, Trung Quốc vẫn tiếp tục mở rộng các trung tâm tính toán trên cả nước.
Động thái này là phản ứng trực tiếp với Dự án Stargate của chính phủ Mỹ – một kế hoạch chi đến 500 tỷ USD trong 4 năm nhằm phát triển hệ thống trung tâm dữ liệu tiên tiến tại Mỹ.
Chi tiêu AI quy mô lớn thể hiện rõ cam kết của chính phủ Trung Quốc trong việc tự chủ công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu. Tuy nhiên, thành công của chiến lược này vẫn phụ thuộc vào nhiều yếu tố: tiến độ nội địa hóa công nghệ chip, năng lực hệ thống năng lượng và quan trọng nhất – khả năng chuyển hóa đầu tư thành năng lực AI thực tiễn.
Ảnh minh họa đầu tư của Trung Quốc vào AI. Ảnh: https://techwireasia.com
