Một nghiên cứu kéo dài suốt một thập kỷ với 32.000 người châu Âu lớn tuổi đã phát hiện rằng hút thuốc lá có thể đẩy nhanh quá trình suy giảm nhận thức — lên tới 85% nhanh hơn so với những người không hút thuốc.
Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Đại học College London (UCL) chủ trì, đã chỉ ra rằng hút thuốc là một yếu tố then chốt có thể thúc đẩy quá trình lão hóa nhận thức ở người cao tuổi, nhưng việc duy trì các thói quen lành mạnh khác lại có thể giúp bù trừ cho tốc độ lão hóa não bộ.
Được công bố trên tạp chí Nature Communications, nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ hơn 32.000 người từ 50 tuổi trở lên tại 14 quốc gia châu Âu. Những người tham gia được theo dõi trong vòng 10 năm, cho phép các nhà nghiên cứu quan sát được các xu hướng dài hạn trong sức khỏe não bộ và hành vi sống.
Nhóm nghiên cứu muốn tìm hiểu cách các lựa chọn lối sống khác nhau ảnh hưởng đến tốc độ suy giảm tinh thần. Họ tập trung vào những người có sức khỏe nhận thức bình thường khi bắt đầu nghiên cứu, và xem xét bốn hành vi chính: hút thuốc, hoạt động thể chất, tiêu thụ rượu và kết nối xã hội.
Để đo lường chức năng não, người tham gia được kiểm tra trí nhớ và khả năng ngôn ngữ. Các nhà nghiên cứu đã phân nhóm họ theo các thói quen, như có hút thuốc hay không, có tập thể dục thường xuyên, có giao tiếp xã hội, và có uống rượu điều độ hay không.
Người hút thuốc suy giảm trí tuệ nhanh hơn
Kết quả rất đáng chú ý. Những người hút thuốc suy giảm nhận thức nhanh hơn so với người không hút, bất kể các thói quen lành mạnh khác. Thực tế, hút thuốc liên quan đến mức độ suy giảm điểm số nhận thức cao hơn tới 85% trong vòng 10 năm so với người không hút thuốc.
Tuy nhiên, có một ngoại lệ quan trọng: những người hút thuốc nhưng vẫn tập thể dục, giữ giao tiếp xã hội và uống rượu có chừng mực thì lại suy giảm chậm hơn đáng kể. Quá trình lão hóa não của họ tương đương với người không hút thuốc, cho thấy lối sống lành mạnh có thể giúp giảm bớt một phần tác hại.
Tiến sĩ Mikaela Bloomberg (Khoa Khoa học Hành vi & Sức khỏe), tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi mang tính quan sát nên không thể khẳng định chắc chắn mối quan hệ nhân – quả, nhưng nó cho thấy hút thuốc có thể là yếu tố đặc biệt quan trọng ảnh hưởng đến tốc độ lão hóa nhận thức.”
“Bằng chứng trước đây cho thấy những người thực hiện nhiều hành vi lành mạnh thì suy giảm nhận thức chậm hơn; tuy nhiên, chưa rõ liệu tất cả các hành vi đều góp phần như nhau, hay có hành vi cụ thể nào chi phối kết quả này.”
“Kết quả của chúng tôi cho thấy, trong số các hành vi lành mạnh được phân tích, không hút thuốc có thể là yếu tố quan trọng nhất để duy trì chức năng nhận thức.”
“Đối với những người chưa thể bỏ thuốc, kết quả nghiên cứu cho thấy việc duy trì các hành vi lành mạnh khác như tập thể dục đều đặn, uống rượu có kiểm soát và giữ mối quan hệ xã hội có thể giúp giảm thiểu tác động xấu của việc hút thuốc đến não bộ.”
Các nhà nghiên cứu cũng đã tính đến nhiều yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến kết quả như tuổi tác, giới tính, quốc gia, trình độ học vấn, mức thu nhập và các bệnh mãn tính.
Hút thuốc là yếu tố thúc đẩy lão hóa não mạnh nhất, nhưng các thói quen lành mạnh có thể giúp cân bằng lại tác động này. Ảnh: Stock
