
SpaceX đã phóng tàu vũ trụ Crew Dragon cho Sứ mệnh Ax-4 của Axiom Space đưa các phi hành gia tư nhân lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vào ngày 25/6, sau nhiều tuần bị trì hoãn.
Tên lửa Falcon 9 đã rời bệ phóng lúc 2:31 sáng theo giờ miền Đông Mỹ từ Tổ hợp phóng 39A tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy. Gần 10 phút sau, tàu Crew Dragon tách khỏi tầng hai của tên lửa khi đang ở quỹ đạo thấp quanh Trái đất. Tầng một của Falcon 9 sau đó đã hạ cánh trở lại tại Khu vực hạ cánh số 1 ở mũi Canaveral.
Tàu Dragon dự kiến sẽ ghép nối với ISS vào lúc 7 giờ sáng thứ Năm ngày 26/6 theo giờ miền Đông, tức 6g chiều cùng ngày giờ Việt Nam, và sẽ lưu lại trên trạm khoảng hai tuần.
Sứ mệnh Ax-4 của Axiom Space được chỉ huy bởi cựu phi hành gia NASA Peggy Whitson, đánh dấu chuyến bay thứ năm của bà vào vũ trụ, sau ba sứ mệnh dài ngày cho NASA và sứ mệnh Ax-2 của Axiom vào năm 2023.
Đi cùng Whitson là phi công Shubhanshu Shukla (Ấn Độ), và hai chuyên gia sứ mệnh là Sławosz Uznański-Wiśniewski (Ba Lan) và Tibor Kapu (Hungary). Cả ba đều là phi hành gia đầu tiên đại diện cho quốc gia của mình bay vào quỹ đạo. Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) hỗ trợ chuyến bay của Uznański-Wiśniewski, giống như họ từng làm với phi hành gia Thụy Điển Marcus Wandt trong sứ mệnh Ax-3 năm ngoái.
Vụ phóng này khép lại chuỗi trì hoãn liên tục đã đẩy sứ mệnh lùi lại từ mùa xuân.
Trước đó, Ax-4 được lên lịch vào cuối tháng 5, rồi dời sang đầu tháng 6 để hoàn tất công việc trên tàu Dragon. Sau một số lần hoãn vì thời tiết, SpaceX đã trì hoãn vụ phóng ngày 11/6 để sửa một chỗ rò rỉ oxy lỏng trên tầng đẩy Falcon 9.
Trước khi lịch phóng được lên lại chính thức, NASA thông báo ngày 12/6 rằng họ tạm hoãn vụ phóng sau khi phát hiện “dấu hiệu áp suất mới” tại ISS, xảy ra sau khi các phi hành gia Nga sửa một vết rò rỉ không khí kéo dài trong mô-đun Zvezda. Sự cố dường như đã được khắc phục, nhưng NASA muốn đảm bảo rằng không khí không rò rỉ qua gioăng cửa. NASA đã cho phép tiếp tục phóng vào cuối ngày 23/6, nhưng không công bố kết quả đánh giá về rò rỉ.
Phi hành đoàn Ax-4 sẽ thực hiện khoảng 60 thí nghiệm khoa học trong thời gian trên trạm – nhiều nhất từ trước đến nay đối với một sứ mệnh của Axiom.
Phi hành đoàn Ax-4 cũng có một vinh dự khác: là những người đầu tiên bay trên chiếc tàu Crew Dragon mới nhất, chiếc thứ năm và cũng là chiếc cuối cùng được SpaceX chế tạo. Họ được trao quyền đặt tên cho con tàu. Khi Dragon tách khỏi tầng trên, Whitson đã công bố tên mới: Grace.
“Grace (tạm dịch: Ơn lành) không chỉ là một cái tên. Nó thể hiện sự duyên dáng trong cách chúng ta di chuyển giữa không gian, với Trái đất làm phông nền,” Whitson nói. “Grace nhắc nhở chúng ta rằng du hành vũ trụ không chỉ là thành tựu kỹ thuật mà còn là hành động thiện chí vì lợi ích của toàn nhân loại.”
Falcon 9 rời bệ phóng ngày 25/6 trong sứ mệnh phi hành gia tư nhân Ax-4 của Axiom Space lên ISS. Ảnh: Axiom Space