Trong một đòn giáng nữa vào dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu của Đảng Cộng hòa, cố vấn pháp lý của Thượng viện đã đưa ra khuyến nghị rằng đề xuất chuyển một phần chi phí chương trình tem phiếu thực phẩm từ chính phủ liên bang sang các bang — một trọng tâm trong nỗ lực tiết kiệm của Đảng Cộng hòa — vi phạm quy định của Thượng viện.
Mặc dù các phán quyết của cố vấn pháp lý chỉ mang tính tư vấn, chúng hiếm khi bị phớt lờ. Lãnh đạo Đảng Cộng hòa đang gấp rút điều chỉnh vào cuối tuần này, chỉ vài ngày trước khi tiến hành bỏ phiếu đối với gói đề xuất của Tổng thống Donald Trump mà ông muốn được thông qua thành luật trước ngày Quốc khánh 4 tháng 7.
Thất bại này dự kiến sẽ gây tổn thất lớn cho Đảng Cộng hòa. Họ từng hy vọng tiết kiệm được hàng chục tỷ đô la từ Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) để bù đắp cho chi phí của kế hoạch cắt giảm thuế trị giá 4.500 tỷ USD.
Tuy nhiên, cố vấn pháp lý hiện tạm thời cho phép một điều khoản buộc người lớn tuổi đến 65 tuổi phải đáp ứng yêu cầu làm việc mới để tiếp tục nhận hỗ trợ thực phẩm. Các yêu cầu làm việc mới trong gói đề xuất sẽ buộc nhiều người đang nhận SNAP hoặc Medicaid phải làm việc 80 giờ mỗi tháng, hoặc tham gia các hoạt động cộng đồng hay giáo dục thay thế.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh để bảo vệ các gia đình đang cần trợ giúp,” Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar (bang Minnesota), lãnh đạo hàng đầu của Đảng Dân chủ trong Ủy ban Nông nghiệp, Dinh dưỡng và Lâm nghiệp Thượng viện, phát biểu.
“Bộ phận cố vấn pháp lý đã làm rõ rằng Thượng viện không thể sử dụng ngân sách mang tính đảng phái để chuyển gánh nặng hỗ trợ dinh dưỡng lớn sang các bang — điều chắc chắn sẽ dẫn đến mức cắt giảm đáng kể,” bà nói thêm.
Khuyến nghị này là trở ngại mới nhất trong chuỗi những vấp váp khi đội ngũ lập pháp làm việc xuyên đêm để rà soát dự luật dài 1.000 trang mà ông Trump thường mô tả là “hoành tráng và đẹp đẽ”. Tất cả cho thấy những khó khăn nghiêm trọng phía trước đối với dự luật từng được Hạ viện thông qua vào tháng trước với đa số phiếu của Đảng Cộng hòa và sự phản đối từ toàn bộ Đảng Dân chủ, nay đang được chỉnh sửa tại Thượng viện.
Mục tiêu cốt lõi của gói chi tiêu nhiều nghìn tỷ USD này là gia hạn các khoản cắt giảm thuế từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump — những khoản sẽ hết hiệu lực nếu Quốc hội không hành động. Ngoài ra, nó còn bao gồm các biện pháp mới như miễn thuế cho tiền boa và tiền làm thêm giờ. Để bù đắp cho phần thu ngân sách bị mất, Đảng Cộng hòa đề xuất cắt giảm các chương trình Medicaid, chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ thực phẩm của liên bang — tổng cộng khoảng 1.000 tỷ USD.
Tổng thống Trump đã thúc giục Đảng Cộng hòa, vốn đang nắm đa số trong Quốc hội, phải thực hiện bằng được ưu tiên nội địa hàng đầu của ông. Tuy nhiên, chi tiết của gói đề xuất này với nhiều mục tiêu lộn xộn đang bị giám sát gắt gao hơn.
Theo ước tính của Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), dự luật như đã được Hạ viện thông qua sẽ làm thâm hụt ngân sách liên bang tăng thêm ít nhất 2.400 tỷ USD trong một thập kỷ và khiến thêm 10,9 triệu người mất bảo hiểm y tế. Ngoài ra, hơn 3 triệu người sẽ bị giảm hoặc mất hoàn toàn quyền được nhận tem phiếu thực phẩm.
Bộ phận cố vấn pháp lý Thượng viện chịu trách nhiệm đánh giá dự luật để đảm bảo tuân thủ cái gọi là Quy tắc Byrd — đặt theo tên cố Thượng nghị sĩ Robert C. Byrd, ngăn cản việc đưa các nội dung chính sách lớn vào quá trình hòa giải ngân sách.
Tối thứ Sáu, cố vấn pháp lý kết luận rằng đề xuất yêu cầu các bang phải chi trả nhiều hơn cho chương trình SNAP — được Đảng Cộng hòa gọi là “chia sẻ chi phí mới” — đã vi phạm Quy tắc Byrd.
Nhiều nhà lập pháp cho rằng các bang không đủ khả năng gánh khoản chi mới cho trợ cấp thực phẩm, vốn từ trước đến nay do chính phủ liên bang đảm nhiệm. Họ cảnh báo điều này sẽ khiến nhiều người mất quyền tiếp cận SNAP — chương trình hiện hỗ trợ hơn 40 triệu người tại Mỹ.
Phán quyết của cố vấn pháp lý để lại cho Đảng Cộng hòa một số lựa chọn: Họ có thể chỉnh sửa đề xuất để phù hợp với quy định Thượng viện, hoặc loại bỏ hoàn toàn các điều khoản vi phạm. Họ cũng có thể mạo hiểm giữ lại và đưa ra bỏ phiếu, nhưng sẽ cần đến 60 phiếu thuận để vượt qua thách thức, điều khó đạt được trong một Thượng viện chia rẽ và có Đảng Dân chủ phản đối toàn gói đề xuất.
Cố vấn pháp lý cũng cho biết điều khoản từ chối hỗ trợ thực phẩm cho một số nhóm người nhập cư là vi phạm quy định.
Vẫn còn nhiều phán quyết quan trọng đang chờ được cố vấn pháp lý của Thượng viện đưa ra, trong đó có đánh giá về việc liệu cách tiếp cận dựa trên “chính sách hiện tại” thay vì “luật hiện hành” của Đảng Cộng hòa có tuân thủ quy định về ngân sách hay không.
Trước đó hôm thứ Năm, cố vấn pháp lý đã bác bỏ một đề xuất lớn: kế hoạch của Đảng Cộng hòa nhằm loại bỏ Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng — một nội dung then chốt do Ủy ban Ngân hàng, Nhà ở và Đô thị Thượng viện đưa ra.
Ngoài ra, cũng có các vi phạm liên quan đến đề xuất từ Ủy ban Môi trường và Công trình Công cộng Thượng viện nhằm bãi bỏ tiêu chuẩn khí thải EPA cho một số phương tiện.
Các nhà hoạt động trong Chiến dịch Người nghèo phản đối việc cắt giảm ngân sách trong các lĩnh vực y tế Medicaid, tem phiếu thực phẩm và tài trợ liên bang được nêu trong dự luật ngân sách của Tổng thống Trump, bên ngoài Tòa án Tối cao ở Washington. Ảnh: AP
