Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hôm thứ Tư tiếp tục giữ nguyên lãi suất, bất chấp sức ép từ Tổng thống Donald Trump lên Chủ tịch Fed, yêu cầu cắt giảm lãi suất. Quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản của Ngân hàng trung ương Mỹ trong khoảng từ 4,25% đến 4,5%, mức đã duy trì kể từ tháng 1, được đưa ra khi các quan chức Fed vẫn đang chờ xem tác động từ những thay đổi chính sách sâu rộng của Tổng thống Donald Trump sẽ diễn ra như thế nào.
Các nhà kinh tế dự đoán rằng cuộc chiến thương mại thất thường của Trump sẽ khiến giá cả tăng và cuối cùng làm tỷ lệ thất nghiệp gia tăng.
Cho đến nay, các mức thuế quan của Trump đã khiến hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ tăng đột biến, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, lạm phát vẫn chưa tăng cao và thị trường lao động vẫn khá ổn định.
Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách tại Fed cho biết chi phí vay, tức lãi suất, nhiều khả năng sẽ giảm trong năm nay.
Trong các dự báo kinh tế mới, các nhà hoạch định chính sách phác họa một bức tranh đình lạm nhẹ (modestly stagflationary picture) đối với nền kinh tế Mỹ, với tăng trưởng kinh tế chậm lại còn 1,4% trong năm nay, tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,5% vào cuối năm, và lạm phát kết thúc năm 2025 ở mức 3%, cao hơn nhiều so với mức hiện tại.
Mặc dù các nhà hoạch định chính sách vẫn dự đoán sẽ cắt giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm trong năm nay, nhưng họ đã làm chậm tốc độ cắt giảm trong các năm tiếp theo, chỉ còn 0,25 điểm phần trăm cho mỗi năm 2026 và 2027, trong một nỗ lực kéo dài nhằm đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2% của Fed.
Theo các dự báo mới, lạm phát sẽ duy trì ở mức cao 2,4% đến hết năm 2026, trước khi giảm xuống 2,1% vào năm 2027, trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp nhìn chung ổn định.
“Sự bất định đối với triển vọng kinh tế đã giảm bớt nhưng vẫn ở mức cao,” Fed cho biết trong tuyên bố chính sách mới nhất, với phần ngôn ngữ được điều chỉnh nhẹ so với tuyên bố hồi tháng 5 — thời điểm căng thẳng trong tranh chấp thương mại — khi Fed cảnh báo rủi ro gia tăng cả về lạm phát lẫn thất nghiệp.
Tăng trưởng GDP được dự báo là 1,4% năm nay thấp hơn mức 1,7% được dự báo hồi tháng 3, và tỷ lệ thất nghiệp dự kiến 4,5% vào cuối năm cũng cao hơn so với mức 4,4% trong dự báo trước đó. Tính đến tháng 5, tỷ lệ thất nghiệp hiện tại là 4,2%. Tuy nhiên, Fed lưu ý: “Tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp và điều kiện thị trường lao động vẫn vững vàng” trong tuyên bố chính sách vừa được thông qua.
Các dự báo lãi suất từ các quan chức Fed cho năm nay vẫn phù hợp với kỳ vọng thị trường gần đây về một đợt cắt giảm 0,25 điểm phần trăm sớm nhất vào cuộc họp ngày 16-17 tháng 9 của Fed. Cơ quan này vẫn phớt lờ lời kêu gọi của Trump đòi cắt giảm lãi suất ngay lập tức — điều mà các quan chức Fed cho là đi ngược lại nỗ lực đưa lạm phát về mức mục tiêu 2%, ít nhất là cho đến khi các thay đổi thuế quan chính thức được hoàn tất và tác động của chúng được hiểu rõ hơn.
Trong lúc các quan chức Fed nhóm họp hôm nay, Trump đã gọi Chủ tịch Fed Jerome Powell là “ngu ngốc” và yêu cầu cắt giảm lãi suất xuống còn một nửa — mức cắt giảm thường chỉ được áp dụng trong những tình huống khẩn cấp nghiêm trọng.
Các nhà hoạch định chính sách vẫn ngần ngại cam kết thời điểm cắt giảm tiếp theo do sự biến động trong chính sách thương mại của Mỹ và khó khăn trong việc ước tính ai sẽ gánh chịu chi phí từ việc tăng thuế nhập khẩu — người tiêu dùng, nhà nhập khẩu, hay các quốc gia sản xuất.
Trong khi đó, với việc giữ nguyên lãi suất, một câu hỏi được nêu ra là Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell sẽ còn giữ vị trí này bao lâu nữa. Nhiệm kỳ của ông sẽ kết thúc vào tháng 5 năm 2026, và Tổng thống Donald Trump đã cam kết sẽ không thay thế Powell trước thời điểm đó.
Tuy nhiên, Trump cho biết ông sẽ “rất sớm” công bố người được ông chọn để kế nhiệm Powell — người từ lâu đã khiến Trump tức giận vì không chịu cắt giảm lãi suất theo yêu cầu của ông.
Nếu Trump sớm công bố người kế nhiệm, điều này có thể làm suy yếu ảnh hưởng của Chủ tịch Fed hiện tại.
Theo các chuyên gia nói với CNN, người kế nhiệm sớm này sẽ được gọi là “chủ tịch Fed trong bóng tối”, một diễn biến chưa từng có trong lịch sử Fed. Chưa từng có tổng thống Mỹ nào công bố ứng viên cho vị trí Chủ tịch Fed nhiều tháng trước khi nhiệm kỳ của người đương nhiệm kết thúc.
Hiện vẫn chưa rõ người này sẽ hoạt động ra sao và liệu họ có giữ các quan điểm kinh tế chính thống hay không. Bất kỳ ứng viên nào cho vị trí Chủ tịch Fed đều cần được Thượng viện phê chuẩn trước khi chính thức nhậm chức.
Scott Bessent, hiện đang giữ chức Bộ trưởng Tài chính trong chính quyền Trump, được cho là đang nằm trong danh sách cân nhắc cho vị trí cao nhất tại Fed. Trong một phiên điều trần do Ủy ban Tài chính và Thuế vụ Hạ viện tổ chức tuần trước, Bessent được hỏi liệu ông có cân nhắc trở thành Chủ tịch Fed không.
Ông trả lời: “Tôi sẵn sàng làm bất cứ điều gì Tổng thống Trump muốn tôi làm”, nhưng nói thêm: “Tôi muốn tiếp tục vai trò hiện tại đến năm 2029.”
Kevin Warsh, cựu thống đốc Fed và là người ủng hộ Tổng thống Trump, cũng được tin là đang nằm trong danh sách ứng viên thay thế Powell.
Trong khi Tổng thống Donald Trump gọi Chủ tịch Fed Jerome Powell là “ngu ngốc” vì không chịu hạ lãi suất, thì nhà kinh tế Mark Zandi cho rằng giữ nguyên lãi suất hiện tại là một quyết định “hoàn toàn đúng đắn.”
Chiến lược của Fed là hợp lý vì vẫn còn quá nhiều bất định liên quan đến cuộc chiến thương mại và chưa rõ các mức thuế cao kỷ lục hiện tại sẽ ảnh hưởng đến lạm phát như thế nào, Zandi nói với CNN qua điện thoại hôm thứ Tư.
“Hiện giờ cắt giảm lãi suất là điều không hợp lý,” ông Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics, cho biết. “Tất cả các dự báo đều cho thấy lạm phát sẽ tăng.”
Mặc dù các quan chức chính quyền Trump hoan nghênh các báo cáo lạm phát ở mức thấp, nhưng Zandi cho rằng còn quá sớm để kết luận rằng thuế quan sẽ không gây ra lạm phát tạm thời.
Trump hôm thứ Tư cho rằng Fed nên giảm lãi suất mạnh từ 2 đến 2,5 điểm phần trăm — một quan điểm cực đoan, khác xa so với lộ trình cắt giảm dần dần mà nhiều nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế dự đoán.
Zandi cảnh báo rằng nếu Fed cắt giảm lãi suất ngắn hạn quá sớm, điều đó có thể phản tác dụng và khiến thị trường hoảng sợ.
“Nếu các nhà đầu tư trái phiếu mất niềm tin rằng Fed đang chú trọng đến sự ổn định của lạm phát, họ sẽ đẩy lãi suất dài hạn lên cao,” Zandi nói. “Và điều đó sẽ phản tác dụng, khiến lãi suất đi theo hướng mà không ai muốn thấy.”
Chủ tịch Fed Jerome Powell. Ảnh: CNN
