Nhiệm vụ tiếp theo của Axiom Space đưa phi hành gia lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) đã được lên lịch trở lại — ít nhất là tạm thời, sau khi các sự cố rò rỉ được giải quyết.

Sứ mệnh này, mang tên Ax-4, là chuyến bay có người lái thứ tư của Axiom lên ISS. Dự kiến ban đầu được phóng bằng tên lửa Falcon 9 của SpaceX vào ngày 11-6, nhưng một sự cố rò rỉ oxy lỏng được phát hiện ở tầng đẩy khiến việc phóng bị hoãn một ngày. Sau đó, lại phát hiện một sự cố rò rỉ khác — lần này là tại đích đến của Ax-4: ISS.

Các nhà du hành Nga trên ISS gần đây đã phát hiện một “dấu hiệu áp suất bất thường” mới tại Zvezda, mô-đun dịch vụ của Nga nằm ở phía cuối trạm. Zvezda đã từng bị rò rỉ trong quá khứ, nhưng sự thay đổi áp suất lần này khiến NASA và Axiom phải quyết định hoãn Ax-4 thêm lần nữa, như một biện pháp phòng ngừa. Vào ngày 12-6, hai bên công bố việc hoãn không xác định thời hạn, chưa ấn định lại thời điểm phóng.

Mô-đun Zvezda bắt đầu rò rỉ từ năm 2019 và thường xuyên được theo dõi áp suất và sửa chữa bằng các biện pháp tạm thời — như kiểu dùng băng dính siêu dính ngoài không gian. Hiện tại, dường như việc sửa chữa đã mang lại kết quả, và NASA cho biết họ đã yên tâm hơn về mức độ an toàn cho phi hành đoàn mới, nên đã cùng Axiom công bố thời điểm phóng tạm thời mới: Thứ Năm, ngày 19-6.

“Sau lần sửa chữa gần đây nhất, áp suất trong hành lang vận chuyển đã ổn định. Trước đó, áp suất tại khu vực này thường xuyên giảm. Điều này có thể cho thấy các lỗ rò nhỏ đã được bịt kín,” NASA viết trong bản cập nhật ngày 14-6.

Tuy vậy, NASA vẫn chưa hoàn toàn kết luận đây là kết quả xử lý dứt điểm.

“Các nhóm kỹ thuật cũng đang xem xét khả năng áp suất ổn định là do một lượng không khí nhỏ rò rỉ từ khoang chính của ISS sang hành lang vận chuyển qua vòng đệm cửa kín,” cơ quan này viết. “Bằng cách điều chỉnh áp suất và theo dõi trong thời gian dài, nhóm sẽ đánh giá tình trạng hành lang vận chuyển và vòng đệm giữa trạm và phía sau mô-đun Zvezda.”

Trong khi đó, việc sửa chữa tầng đẩy Falcon 9 bị rò rỉ lại mang tính xác định hơn. Tầng đẩy này, mang số hiệu B1094, là một trong những phương tiện mới nhất của SpaceX, chỉ từng bay một lần trước đó, trong sứ mệnh Starlink 12-10 vào cuối tháng 4. Dường như chính trong chuyến bay đó, đã xuất hiện dấu hiệu rò rỉ.

Bottom of Form

Ông Bill Gerstenmaier, Phó Chủ tịch phụ trách chất lượng bay và chế tạo của SpaceX, cho biết trong một cuộc họp báo ngày 9-6 rằng các kỹ thuật viên “phát hiện ra rằng chúng tôi đã không sửa triệt để tầng đẩy trong quá trình tân trang — thực tế là chúng tôi đã không phát hiện ra chỗ rò và không xử lý nó.”

Tuy nhiên, hiện nay việc sửa chữa đã hoàn tất. Ngày 12-6, SpaceX công bố đã hoàn tất một cuộc thử nghiệm “wet dress rehearsal” (kiểm tra quy trình nạp nhiên liệu) và khẳng định tên lửa đã sẵn sàng cho lần phóng Ax-4.

Hiện tại, nhóm điều hành nhiệm vụ và phi hành đoàn đang hướng đến thời điểm phóng vào sáng sớm ngày 19-6, lúc 4:53 sáng EDT (tức 15:53 giờ Việt Nam), tại Tổ hợp phóng 39A của Trung tâm Vũ trụ Kennedy, bang Florida.

Ngồi trên một tàu Crew Dragon hoàn toàn mới của SpaceX, chỉ huy sứ mệnh Ax-4 là Peggy Whitson, Giám đốc Chuyến bay Không gian có người lái của Axiom và là cựu phi hành gia NASA. Ba thành viên còn lại gồm Shubhanshu Shukla (Ấn Độ), phi công của sứ mệnh; Sławosz Uznański-Wiśniewski (Ba Lan) và Tibor Kapu (Hungary), đều là chuyên gia nhiệm vụ.

Đây sẽ là lần đầu tiên các phi hành gia đến từ Ấn Độ, Ba Lan và Hungary đặt chân lên ISS, và sứ mệnh này cũng mang theo số lượng thí nghiệm khoa học nhiều nhất từ trước đến nay trong một chuyến bay của Axiom, với hơn 60 đề án nghiên cứu và sự kiện STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học).

Tên lửa Falcon 9 của SpaceX và tàu Crew Dragon tại Tổ hợp phóng 39A, Trung tâm Vũ trụ Kennedy của NASA, sẵn sàng cho sứ mệnh Ax-4. Ảnh: Space.com