Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Tư cho biết việc đạt được thỏa thuận với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là “vô cùng khó khăn”, trong bối cảnh Nhà Trắng đã gợi ý rằng hai nhà lãnh đạo có thể sẽ điện đàm trong tuần này giữa lúc căng thẳng thương mại leo thang.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hôm thứ Năm tuần qua phát biểu tại Mỹ rằng các cuộc đàm phán thương mại đang “bị đình trệ một chút”, và nhiều khả năng các nhà lãnh đạo hai nước sẽ phải lên tiếng. Hôm thứ Hai, một quan chức cấp cao Nhà Trắng nói với CNBC rằng ông Trump và ông Tập có thể sẽ nói chuyện trong tuần này.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ liệu cuộc điện đàm này đã được thu xếp hay chưa.
“Tôi thích Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc, luôn luôn như vậy, và sẽ luôn như vậy, nhưng ông ấy RẤT CỨNG RẮN, VÀ VÔ CÙNG KHÓ ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC MỘT THỎA THUẬN!!!” – ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.
Washington và Bắc Kinh đã đổ lỗi cho nhau về việc vi phạm thỏa thuận thương mại đã đạt được tại Thụy Sĩ vào ngày 12 tháng 5. Thỏa thuận này bao gồm việc tạm ngưng hầu hết các mức thuế trong vòng 90 ngày, cũng như việc Trung Quốc rút lại phần lớn các biện pháp đối phó thương mại đã áp dụng đối với Mỹ kể từ đầu tháng 4.
Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn chưa nới lỏng đáng kể các hạn chế đối với xuất khẩu đất hiếm, đi ngược kỳ vọng của Washington. Bắc Kinh cũng chỉ trích Mỹ vì tiếp tục thúc đẩy các nỗ lực nhằm hạn chế khả năng tiếp cận công nghệ cao của Trung Quốc. Tuần trước, chính quyền Trump cũng tuyên bố sẽ bắt đầu thu hồi thị thực của các sinh viên Trung Quốc.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc gặp đầu tiên với Đại sứ Mỹ mới tại Trung Quốc – ông David Perdue – vào thứ Ba cho biết chuỗi biện pháp “tiêu cực” gần đây của chính quyền Trump là “vô căn cứ” và đã làm tổn hại đến các quyền và lợi ích chính đáng của Trung Quốc, theo thông cáo chính thức.
Mỹ đang cố tạo ra “quân bài” để đổi lấy đất hiếm
Trong thông cáo, phía Trung Quốc dẫn lời ông Perdue nói rằng ông Trump “rất tôn trọng” ông Tập, đồng thời kêu gọi Mỹ thương lượng với Trung Quốc và cùng nhau đưa quan hệ song phương trở lại “đúng hướng”.
“Rõ ràng Bắc Kinh đang cố tạo ấn tượng rằng chính quyền Trump muốn đối thoại. Việc Bắc Kinh công khai như vậy cho thấy cuộc gọi đang đến gần,” nhà kinh tế trưởng phụ trách Trung Quốc Neo Wang thuộc Evercore ISI nhận định.
Ông cho rằng cuộc gặp giữa ông Perdue và nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc được sắp xếp để xây dựng niềm tin mà Bắc Kinh cần, “nhằm tránh việc ông Tập bị mất mặt nếu ông Trump có những phát ngôn hay hành động bất ngờ sau cuộc gọi.”
Ông Trump và ông Tập lần cuối cùng điện đàm là vào tháng Một, ngay trước khi ông Trump tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai. Trong những tuần gần đây, ông Trump đã nói rằng ông muốn trò chuyện với ông Tập, nhưng các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc sẽ chỉ đồng ý nếu chắc chắn rằng Mỹ sẽ không có bất ngờ nào trong cuộc điện đàm.
Trong một bài đăng trên X tối thứ Ba, đại sứ Mỹ nói rằng ông đã nhấn mạnh với ông Vương về các ưu tiên của Mỹ liên quan đến thương mại, chất fentanyl và nhập cư bất hợp pháp, cũng như tầm quan trọng của việc duy trì kênh liên lạc song phương giữa hai quốc gia.
Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng. Ảnh: Bloomberg
