Chính quyền Trump đang cân nhắc yêu cầu tất cả sinh viên nước ngoài xin du học tại Mỹ phải trải qua quy trình rà soát mạng xã hội — một bước mở rộng đáng kể so với các biện pháp trước đây, theo một bức điện tín mà Politico thu thập được.
Để chuẩn bị cho việc rà soát bắt buộc này, chính quyền đã yêu cầu các Đại sứ quán và bộ phận lãnh sự của Mỹ tạm dừng việc lên lịch phỏng vấn mới cho các đơn xin visa du học, theo nội dung bức điện đề ngày thứ Ba, có chữ ký của Ngoại trưởng Marco Rubio.
Nếu kế hoạch này được triển khai, quy trình xử lý visa du học có thể sẽ bị chậm lại nghiêm trọng. Điều này cũng có thể gây ảnh hưởng đến nhiều trường đại học vốn phụ thuộc nhiều vào sinh viên quốc tế để duy trì nguồn thu.
“Có hiệu lực ngay lập tức, nhằm chuẩn bị cho việc mở rộng quy trình rà soát và kiểm tra mạng xã hội bắt buộc, các bộ phận lãnh sự không được thêm bất kỳ lịch hẹn phỏng vấn visa sinh viên hoặc những người trong diện chương trình trao đổi khách (F, M và J) nào cho đến khi có hướng dẫn tiếp theo trong một điện tín riêng, dự kiến sẽ được ban hành trong vài ngày tới,” bức điện viết.
Chính quyền trước đó đã áp đặt một số yêu cầu rà soát mạng xã hội, nhưng chủ yếu nhắm vào các sinh viên quay lại Mỹ từng tham gia biểu tình phản đối hành động của Israel tại Gaza.
Bức điện không nêu rõ việc rà soát mạng xã hội trong tương lai sẽ nhắm đến điều gì, nhưng có nhắc đến các sắc lệnh hành pháp nhằm ngăn chặn khủng bố và chống chủ nghĩa bài Do Thái.
Nhiều quan chức Bộ Ngoại giao đã phàn nàn trong nhiều tháng qua rằng các hướng dẫn trước đây — chẳng hạn như về việc rà soát sinh viên từng tham gia biểu tình trong khuôn viên trường — rất mơ hồ. Ví dụ, chưa rõ liệu việc đăng ảnh cờ Palestine trên tài khoản X có thể khiến sinh viên phải bị điều tra thêm hay không.
Chính quyền cũng đã sử dụng nhiều quy định khác nhau để nhắm vào các trường đại học, đặc biệt là các trường danh giá như Harvard, mà họ cho là quá thiên tả và đã dung túng cho chủ nghĩa bài Do Thái phát triển trong khuôn viên trường. Đồng thời, chính quyền đang siết chặt nhập cư khiến một số sinh viên bị ảnh hưởng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức khi được yêu cầu bình luận.
Thông tin này đã khiến phần lớn cộng đồng giáo dục đại học cảm thấy thất vọng.
Hiệp hội Giáo dục Quốc tế NAFSA, một tổ chức vận động cho sinh viên nước ngoài, đã chỉ trích quyết định này. Giám đốc điều hành Fanta Aw của tổ chức cho rằng điều đó đã là bất công khi gieo nghi ngờ lên các sinh viên chăm chỉ.
“Việc các đại sứ quán có thời gian, năng lực và dùng tiền thuế của người dân theo cách như vậy là rất đáng lo ngại,” bà Aw nói. “Sinh viên quốc tế không phải là mối đe dọa đối với đất nước này. Có chăng họ là một tài sản vô giá đối với nước Mỹ.”
Meta, công ty sở hữu Facebook, WhatsApp và Instagram, từ chối bình luận. Các phát ngôn viên của các nền tảng khác như Google, Snap, X, TikTok, Discord, Bluesky và Reddit cũng không phản hồi về chính sách này.
Logo Trường Đại học Harvard được hiển thị trên một toà nhà trong khuôn viên trường tại Cambridge, bang Massachusetts. Ảnh: AP
