
Thượng viện Hoa Kỳ hôm thứ Năm đã bỏ phiếu nhằm ngăn chặn kế hoạch mang tính bước ngoặt của California về việc chấm dứt bán xe chỉ chạy bằng xăng vào năm 2035. Kế hoạch này đã được 11 bang khác thông qua, chiếm khoảng một phần ba thị trường ô tô Mỹ.
Kết quả này được xem là chiến thắng cho General Motors, Toyota và các hãng sản xuất ô tô khác vốn đã tích cực vận động chống lại quy định, đồng thời là thất bại đối với California và các nhóm môi trường cho rằng quy định này là thiết yếu nhằm bảo đảm xe sạch hơn và giảm ô nhiễm.
California lần đầu công bố kế hoạch vào năm 2020, yêu cầu ít nhất 80% xe mới bán ra vào năm 2035 là xe điện và tối đa 20% là xe lai cắm sạc (plug-in hybrid).
Liên minh Đổi mới Ô tô, đại diện cho GM, Toyota, Volkswagen, Hyundai, Stellantis và những hãng khác, hoan nghênh kết quả bỏ phiếu.
“Thực tế là các yêu cầu về doanh số xe điện này chưa bao giờ khả thi,” CEO của liên minh, ông John Bozzella, nói. “Thực tế, để đáp ứng các yêu cầu này sẽ buộc phải chuyển hướng nguồn vốn hạn chế dành cho quá trình chuyển đổi sang xe điện để mua tín chỉ tuân thủ từ Tesla.”
Tuy nhiên, chủ tịch tổ chức Earthjustice, bà Abigail Dillen, chỉ trích kết quả bỏ phiếu: “Dù các nhà lãnh đạo Cộng hòa của chúng ta có cố quay ngược thời gian khi nói đến xe điện, thì thế giới đã thay đổi dưới chân họ rồi.”
Tesla hiện chưa bình luận. GM thì ca ngợi cuộc bỏ phiếu, nói rằng hãng sẽ “điều chỉnh các tiêu chuẩn khí thải cho phù hợp với thực tế thị trường ngày nay.”
Cũng trong ngày thứ Năm, Thượng viện đã bỏ phiếu riêng nhằm hủy bỏ phê duyệt của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) năm 2023 đối với kế hoạch của California yêu cầu tăng dần số lượng xe tải hạng nặng không phát thải.
Đây là hành động mới nhất trong một loạt động thái gần đây nhắm vào ngành xe điện.
Một dự luật riêng biệt được Hạ viện Mỹ thông qua hôm thứ Năm sẽ chấm dứt khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho xe điện mới, áp mức phí thường niên 250 USD cho xe điện để chi trả chi phí sửa chữa đường sá và hủy bỏ các quy định khí thải buộc các nhà sản xuất ô tô phải tăng sản xuất xe điện. Dự luật cũng sẽ dần loại bỏ tín dụng thuế cho sản xuất pin xe điện vào năm 2028.
Nếu được tòa án giữ nguyên, việc hủy bỏ các quy định của California sẽ giúp các nhà sản xuất ô tô dễ dàng trì hoãn hoặc hủy bỏ một số kế hoạch sản xuất xe điện. Trước đó, các hãng đã cảnh báo rằng trong vài tháng tới, họ có thể buộc phải hạn chế bán xe chạy xăng tại một số bang.
Quy định của California yêu cầu 35% xe hạng nhẹ thuộc mẫu năm 2026 phải là xe không phát thải. Các nhà sản xuất ô tô cho rằng họ không thể đáp ứng yêu cầu này do doanh số xe điện hiện tại chỉ chiếm 10% hoặc thấp hơn tại một số bang áp dụng quy định. Vermont và Maryland đã trì hoãn việc tuân thủ.
Một góc đường phố kẹt xe trong giờ cao điểm tại San Francisco, California, Mỹ. Ảnh: Reuters