
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đề xuất áp mức thuế 80% đối với hàng hóa từ Trung Quốc, trong tuyên bố mới nhất thể hiện mong muốn hạ nhiệt cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
“Thuế 80% với Trung Quốc có vẻ hợp lý,” ông Trump viết trên mạng xã hội vào thứ Sáu, trước thềm các cuộc đàm phán thương mại giữa hai nước diễn ra tại Thụy Sĩ.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cũng tỏ ra tự tin trước các cuộc gặp, tuyên bố Bắc Kinh “hoàn toàn tin tưởng” vào khả năng xử lý các vấn đề thương mại với Mỹ.
Kể từ tháng 4, ông Trump đã áp thuế nhập khẩu lên tới 145% với nhiều mặt hàng từ Trung Quốc, gây chấn động thị trường tài chính và làm giảm mạnh kim ngạch thương mại song phương.
Theo số liệu chính thức công bố hôm thứ Sáu, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ trong tháng 4 đã giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, tổng kim ngạch xuất khẩu lại tăng 8,1%, vượt kỳ vọng của các nhà phân tích.
Bà Dan Wang, chuyên gia của tổ chức tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group, nói với BBC rằng “cả Washington và Bắc Kinh đều đang chịu áp lực kinh tế ngày càng lớn”. Bà cho rằng “những tín hiệu gần đây từ cả hai phía cho thấy việc giảm leo thang căng thẳng vì lợi ích song phương đang được tính đến.”
Thông báo đầu tuần này về cuộc đàm phán được giới phân tích đánh giá là một bước đi đầu tiên quan trọng nhằm hạ nhiệt căng thẳng, nhưng cũng cảnh báo rằng quá trình thương lượng có thể sẽ kéo dài.
“Những bất đồng mang tính hệ thống giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ không thể được giải quyết sớm,” ông Stephen Olson, cựu quan chức đàm phán thương mại của Mỹ, nhận định. Ông dự đoán nếu có cắt giảm thuế quan từ cuộc gặp này thì cũng chỉ là “nhỏ giọt”.
Cuộc đàm phán ban đầu sẽ do Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc kiêm trưởng ban kinh tế He Lifeng dẫn đầu. Nhưng theo ông Olson, “mọi người đều hiểu rằng một thỏa thuận cuối cùng sẽ cần có sự tham gia tích cực của cả hai lãnh đạo quốc gia.”
Một chuyên gia thương mại khác cho rằng, ngay cả khi các mức thuế mới do Trump áp dụng được dỡ bỏ, hai nước vẫn phải vượt qua nhiều rào cản lớn.
“Một mục tiêu thực tế nhất có thể đạt được chỉ là rút bớt phần nào các mức thuế khổng lồ song phương, nhưng điều đó vẫn để lại hàng rào thuế cao và nhiều hạn chế khác,” ông Eswar Prasad, cựu Trưởng bộ phận Trung Quốc của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), nói với BBC.
Trên mạng xã hội hôm thứ Sáu, ông Trump kêu gọi Trung Quốc “mở cửa thị trường” cho Mỹ và nói việc giảm thuế “sẽ tùy thuộc vào Scott B.”
Trong phát biểu trước đó vào thứ Năm, ông Trump nói ông kỳ vọng một cuộc gặp “rất thân thiện.”
Các cuộc đàm phán giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ diễn ra chỉ hai ngày sau khi Vương quốc Anh trở thành quốc gia đầu tiên ký thỏa thuận thuế quan với chính quyền Trump. Theo đó, Mỹ sẽ giảm thuế nhập khẩu đối với một số dòng xe Anh và cho phép một phần thép và nhôm vào Mỹ miễn thuế, đổi lại Anh sẽ mở cửa thị trường cho thịt bò Mỹ và các sản phẩm xuất khẩu khác.
Các quốc gia trên thế giới hiện đang nỗ lực đạt được những thỏa thuận tương tự trước khi các mức thuế nhập khẩu mới của Mỹ có hiệu lực.
Ông Trump từng tuyên bố áp mức thuế đối ứng với hàng chục quốc gia vào tháng 4, nhưng sau đó tạm hoãn trong 90 ngày để các chính phủ có thời gian đàm phán với chính quyền ông.
Tổng thống Trump cân nhắc giảm thuế đối với hàng Trung Quốc, từ mức 145% hiện nay xuống còn khoảng 80%. Ảnh: Shutterstock