Một nhóm nghiên cứu của Đại học Tokyo cho biết họ đã nhanh chóng xác định được kích thước, vị trí và hình dạng của khoảng 200.000 tảng đá trên hai tiểu hành tinh từ các bức ảnh chụp, nhờ vào công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).
Những bức ảnh của tiểu hành tinh Ryugu được chụp bởi tàu thăm dò không người lái Hayabusa2 của Nhật Bản, trong khi các bức ảnh của tiểu hành tinh Bennu được chụp bởi tàu thăm dò Osiris-Rex của Mỹ. Những phát hiện này đã được công bố hôm thứ Hai trên tạp chí Scientific Reports của Anh.
Nhóm nghiên cứu, bao gồm nhà nghiên cứu dự án Yuta Shimizu và giáo sư Hideaki Miyamoto, hy vọng có thể ứng dụng phát hiện này không chỉ trong lĩnh vực khoa học hành tinh mà còn trong kỹ thuật dân dụng và phòng chống thiên tai trên Trái đất.
Trong quá trình nghiên cứu, nhóm đã cung cấp cho hệ thống AI thông tin về khoảng 70.000 tảng đá trên Trái đất và các thiên thể khác, từ đó phát triển một công cụ nhận diện đá tự động.
Sau khi được nạp vào khoảng 10.000 ảnh độ phân giải cao của Ryugu và Bennu, công cụ này đã xác định được khoảng 20.000 tảng đá có kích thước từ 1 mét trở lên trên bề mặt Ryugu và khoảng 180.000 tảng đá như vậy trên Bennu.
Nhóm nghiên cứu cũng đã xem xét sự phân bố của các tảng đá có kích cỡ khác nhau trên bề mặt hai tiểu hành tinh.
Dòng dịch chuyển của đá, đất và cát trên hai tiểu hành tinh cho thấy kích thước của chúng có xu hướng tăng dần về phía điểm xa nhất mà chúng di chuyển đến.
Nghiên cứu sử dụng AI phát hiện rằng các trầm tích này trên Ryugu đã chảy từ xích đạo về hai cực, trong khi trên Bennu, chúng lại di chuyển từ cực về xích đạo.
Sự khác biệt về hướng này là do lực ly tâm khác nhau giữa hai tiểu hành tinh – Ryugu có chu kỳ quay là 7,6 giờ, trong khi Bennu chỉ mất 4,3 giờ để quay một vòng.
Theo nhóm nghiên cứu, quá trình nhận diện tự động chỉ mất nửa ngày cho mỗi tiểu hành tinh – một tốc độ khá nhanh. Công nghệ này dự kiến sẽ được ứng dụng trong sứ mệnh thám hiểm Mặt trăng của sao Hỏa (Martian Moons Exploration) của Nhật Bản, dự kiến được phóng trong năm tài khóa 2026.
“Chúng tôi kỳ vọng rằng (nghiên cứu của mình) cũng sẽ được sử dụng để phát hiện dấu hiệu sạt lở đá trên Trái đất bằng cách cho drone bay thường xuyên để chụp ảnh các sườn núi và nhận diện số lượng lớn tảng đá,” Shimizu cho biết.
Chi tiết về các tảng đá trên tiểu hành tinh Ryugu và Bennu đã được xác định từ ảnh chụp nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo. Ảnh: Đại học Tokyo
