
Việc miễn trừ thuế đối với các thiết bị điện tử như điện thoại thông minh và máy tính xách tay được công bố hôm thứ Sáu chỉ là một biện pháp tạm thời trong lúc chính quyền Trump xây dựng phương án thuế mới dành riêng cho ngành công nghiệp bán dẫn, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick nói.
Các quan chức Nhà Trắng, bao gồm cả Tổng thống Donald Trump, đã dành ngày Chủ nhật để giảm nhẹ ý nghĩa của các biện pháp miễn trừ này đối với hàng nhập khẩu là các thiết bị tiêu dùng phổ biến và cáclinh kiện quan trọng của chúng.
“Chúng được miễn thuế theo diện thuế đối ứng, nhưng vẫn nằm trong diện thuế bán dẫn, sẽ được áp dụng có thể trong vòng một hoặc hai tháng nữa,” ông Lutnick nói trong chương trình “This Week” củaABC hôm Chủ nhật.
Vài giờ sau, ông Trump làm tình hình thêm rối rắm khi tuyên bố trên mạng xã hội rằng không hề có “miễn trừ” nào cả, vì các mặt hàng này“chỉ được chuyển sang một danh mục khác” và vẫn sẽ phải chịu thuế 20% như một phần trong chiến dịch của chính quyền nhằm trừng phạt Trung Quốc vì vai trò của nước này trong hoạt động buôn lậu fentanyl.
Chính quyền Trump vào cuối ngày thứ Sáu tuyên bố sẽ miễn thuế đối với các thiết bị điện tử trong diện thuế đối ứng — một động thái có thể giúp ổn định giá các sản phẩm như điện thoại và máy tính vốn hiếm kh được sản xuất tại Mỹ.
Bộ Thương mại Trung Quốc hôm Chủ nhật đã hoan nghênh sự thay đổi này như một bước đi nhỏ, đồng thời kêu gọi Mỹ hủy bỏ hoàn toàn các mức thuế còn lại.
Việc miễn trừ cho thiết bị điện tử được cho là có lợi cho các công ty công nghệ lớn như Apple, Samsung và các nhà sản xuất chip như Nividia, dù sự không chắc chắn về các mức thuế sắp tới có thể kìm hãm đà tăng giá cổ phiếu công nghệ.
Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ cho biết các mặt hàng như điện thoại thông minh, máy tính xách tay, ổ cứng, màn hình phẳng và một số loại chip sẽ được hưởng miễn trừ. Các máy móc dùng để sản xuất chất bán dẫn cũng được miễn trừ — nghĩa là chúng sẽ không phải chịu phần lớn mức thuế áp đặt với Trung Quốc hoặc mức thuế cơ bản 10% đối với các nước khác.
Đây là thay đổi thuế quan mới nhất từ chính quyền Trump, vốn đã nhiều lần thay đổi kế hoạch áp thuế quy mô lớn lên hàng hóa từ hầu hết các quốc gia. Các quan chức Nhà Trắng cuối tuần qua đã bác bỏ mọi suy đoán cho rằng đây là một sự nới lỏng.
“Thật ra, không nên gọi là miễn trừ. Đó thậm chí không phải là từ đúng,” Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer nói trong chương trình “Face the Nation” của CBS hôm Chủ nhật. “Chuỗi cung ứng này đã được chuyển từ chế độ thuế đối ứng toàn cầu sang chế độ thuế vì lý do an ninh quốc gia.”
Ông Greer nói thêm: “Tổng thống đã quyết định rằng chúng ta sẽ không có bất kỳ miễn trừ nào.”
Trên chiếc Air Force One tối thứ Bảy, Tổng thống Trump nói với báo chí rằng ông sẽ công bố chi tiết hơn về việc miễn trừ vào thứ Hai. Trong bài đăng trên TruthSocial hôm Chủ nhật, ông cam kết rằng Nhà trắng đang “xem xét ngành bán dẫn và TOÀN BỘ CHUỖI CUNG ỨNG THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ.”
Nhiều người từng cho rằng việc miễn trừ công bố hôm thứ Sáu phản ánh sự thừa nhận của ông Trump rằng các mức thuế với Trung Quốc khó có thể khiến việc sản xuất điện thoại thông minh, máy tính và cácthiết bị khác chuyển về Mỹ trong tương lai gần, nếu không muốn nóilà không bao giờ.
Chính quyền từng kỳ vọng cuộc chiến thương mại sẽ thúc đẩy Apple sản xuất iPhone tại Mỹ lần đầu tiên, nhưng điều đó khó xảy ra khiApple đã mất hàng thập kỷ để xây dựng một chuỗi cung ứng tối ưu tại trung Quốc.
Việc xây dựng các nhà máy mới tại Mỹ sẽ mất nhiều năm và tốn hàng tỷ USD, gây áp lực kinh tế khiến giá một chiếc iPhone có thể tăng gấp ba lần và làm sụp đổ doanh số của sản phẩm chủ lực này.
Tình hình hỗn loạn đã ảnh hưởng lớn đến cổ phiếu của “Bảy công ty vĩ đại” trong ngành công nghệ — gồm Apple, Microsoft, Nvidia, Amazon, Tesla, công ty mẹ Alphabet của Google và công ty mẹ Meta Platforms của Facebook.
Từng có lúc, tổng giá trị thị trường của Bảy công ty này đã giảm tới2.100 tỷ USD, tương đương 14%, kể từ ngày 2–4 khi ông Trump côngbố kế hoạch áp thuế rộng khắp. Khi ông tạm hoãn các mức thuế bênngoài Trung Quốc hôm thứ Tư, mức giảm chỉ còn 644 tỷ USD, tức4%.
Việc miễn trừ thuế với thiết bị điện tử sẽ đáp ứng kỳ vọng mà ngànhcông nghệ từng mong đợi về cách đối xử ưu ái từ Nhà Trắng khi cácCEO Tim Cook (Apple), Elon Musk (Tesla), Sundar Pichai (Google), Mark Zuckerberg (Facebook) và Jeff Bezos (Amazon) đã đồng loạtđứng sau ông Trump trong lễ nhậm chức ngày 20/1.
Sự đồng lòng đó thể hiện hy vọng của giới công nghệ rằng ông Trump sẽ có chính sách dễ thở hơn so với chính quyền của Tổng thống Joe Biden.
Apple từng được ông Trump ca ngợi hồi cuối tháng Hai khi công ty này cam kết đầu tư 500 tỷ USD và tạo thêm 20.000 việc làm tại Mỹtrong 4 năm tới — một lời hứa nối tiếp cam kết 350 tỷ USD đầu tưtrong nhiệm kỳ đầu của Trump, thời điểm iPhone được miễn thuếTrung Quốc.
Miễn thuế thiết bị điện tử sẽ “giải tỏa đám mây đen khổng lồ đang bao phủ lĩnh vực công nghệ và áp lực lên các công ty Big Tech Mỹ,” chuyên gia phân tích Dan Ives của Wedbush nhận định trong một bảntin. Sau phát biểu của ông Lutnick hôm Chủ nhật, Ives đã điều chỉnh nhận định, nói rằng thông tin hỗn loạn từ Nhà Trắng “khiến ngành công nghệ và các nhà đầu tư quay cuồng, tạo ra sự bất ổn và hỗn loạn khổng lồ cho các công ty trong việc lên kế hoạch chuỗi cung ứng, hàng tồn kho và nhu cầu.”
Apple và Samsung đều không phản hồi yêu cầu bình luận vào cuối tuần . Nvidia cũng từ chối bình luận.
Các sản phẩm iPhone tại một cửa hàng ở New York. Ảnh: AP