Sự phát triển nhanh chóng của không gian đang trở thành một nguồn tài nguyên thương mại, kéo theo nguy cơ của những hành vi tội phạm, cướp bóc và chiến tranh.
Trung tâm Nghiên cứu về Tội phạm Không gian, Chính sách và Quản trị (CSCPG) đang nghiên cứu về các rủi ro liên quan đến cướp bóc trong không gian và giải pháp cho vấn đề kinh tế – pháp lý có khả năng gây hậu quả nghiêm trọng này.
Thực tế suy đoán
“Đây chính là thời điểm để bắt đầu suy nghĩ và thảo luận về cách giảm thiểu mối đe dọa của tội phạm trong không gian,” Marc Feldman, giám đốc điều hành CSCPG, cho biết. “Như chúng tôi thường nói, bạn có thể không quan tâm đến cướp bóc vũ trụ, còn bọn cướp vũ trụ thì chắc chắn quan tâm đến bạn…”
Feldman, một doanh nhân trong lĩnh vực vũ trụ và chuyên gia tài chính, là đồng tác giả cuốn sách Cướp bóc vũ trụ: Chuẩn bị cho một cuộc khủng hoảng tội phạm trên quỹ đạo cùng với Hugh Taylor – một chuyên gia về an ninh mạng và công nghệ. Taylor hiện là giám đốc CSCPG.
Trong cuốn sách mới xuất bản của mình, họ viết: “Chúng tôi tin rằng hiện tượng này sẽ xảy ra” và đưa ra các đề xuất nhằm giảm thiểu rủi ro. “Chúng tôi gọi nội dung của mình là ‘phi hư cấu mang tính suy đoán’,” họ bổ sung.
Tấn công: vật lý và kỹ thuật số
Theo quan điểm của họ, cướp vũ trụ là điều chắc chắn sẽ xảy ra (space piracy is a given). Vậy vụ tấn công đầu tiên sẽ diễn ra như thế nào – hay có lẽ nó đã bắt đầu rồi?
“Chúng tôi lập luận rằng điều này đã bắt đầu, ở giai đoạn rất sơ khai, với các cuộc tấn công nhằm vào vệ tinh,” Taylor nói với Space.com. “Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng bản chất thương mại ngày càng gia tăng của ngành không gian sẽ dẫn đến các cuộc tấn công – cả vật lý lẫn kỹ thuật số – nhằm vào tài sản vũ trụ. Nhiều khả năng, điều này sẽ bắt đầu với các hành động gây gián đoạn đối với các cơ sở không gian trên Trái Đất, như bãi phóng hoặc trạm mặt đất.”
Khi được hỏi về những bước đi cụ thể nhằm đối phó với mối đe dọa của cướp bóc vũ trụ, Taylor cho biết một số tổ chức cần phải đứng ra xử lý vấn đề này.
“Từ góc nhìn của Hoa Kỳ, chúng tôi cho rằng cần có một cơ quan chủ trì để tập hợp các bên liên quan. Có thể đó sẽ là Lực lượng Không gian Hoa Kỳ, mặc dù hiện tại họ không có cơ cấu hoặc nhiệm vụ cụ thể để xử lý vấn đề này,” Taylor nhận định.
Trong Cướp bóc vũ trụ: Chuẩn bị cho một cuộc khủng hoảng tội phạm trên quỹ đạo, Feldman và Taylor đi sâu vào các cuộc thảo luận thực tế về cách xem xét, phân tích và giải quyết những vấn đề có thể phát sinh từ các tác nhân xấu trong không gian.
Các bên liên quan đa dạng
Ngoài ra, theo Taylor, có thể cần một cơ quan chuyên trách về an ninh không gian (hoặc một tiểu ban) trong cộng đồng tình báo Hoa Kỳ.
“Hải quân Hoa Kỳ là một ứng viên sáng giá, vì họ có 250 năm kinh nghiệm chiến đấu với hải tặc,” Taylor nói. “Nhưng theo như tôi hiểu về các đạo luật liên bang, họ không có thẩm quyền pháp lý để tham gia vào vấn đề này.”
Trên phạm vi toàn cầu, Văn phòng Liên Hợp Quốc về Các vấn đề Không gian Vũ trụ có lẽ là nền tảng phù hợp nhất để tập hợp các bên liên quan cần tham gia thảo luận về chủ đề này, Taylor bổ sung.
“Nhiều người không thích Liên Hợp Quốc, nhưng đây có lẽ là nơi duy nhất mà tất cả có thể cùng nhau ngồi lại và bàn bạc. Nó có thể là điểm khởi đầu,” Taylor nói.
Các băng đảng và tội phạm bắt cóc
Trung tâm Nghiên cứu về Tội phạm Không gian, Chính sách và Quản trị tập trung vào các vấn đề tội phạm trong không gian, từ tin tặc tấn công hệ thống vũ trụ, tiêu chuẩn và thực tiễn an ninh mạng trong không gian, đến các điều luật và hiệp ước liên quan đến tội phạm không gian, cũng như các băng đảng và hành vi bắt cóc. Một hội thảo gần đây của trung tâm này đã thảo luận về việc không gian có thể trở thành mặt trận mới cho hoạt động rửa tiền.
Feldman hình dung rằng những vụ cướp bóc vũ trụ đầu tiên có thể là chiếm quyền điều khiển một vệ tinh phát sóng trên quỹ đạo địa tĩnh của Trái Đất nhằm phá hoại một sự kiện truyền thông lớn toàn cầu, chẳng hạn như World Cup.
Mệnh lệnh từ cướp vũ trụ có thể sẽ là: “Hoặc trả một khoản tiền lớn để đảm bảo sự kiện truyền hình không bị gián đoạn, hoặc nó sẽ bị tắt nguồn… và nhiều vụ tấn công khác sẽ theo sau.” Feldman cũng cảnh báo về những vệ tinh liên quan đến vận tải biển. “Chúng cực kỳ dễ bị tổn thương,” ông nhận xét.
Phản ứng nhanh
Feldman nhấn mạnh sự cần thiết của việc phát triển vũ khí mới và các loại tên lửa phản ứng nhanh để xử lý các tình huống, chẳng hạn như khi con tin bị bắt giữ tại một trạm không gian thương mại. “Hiện tại, chúng ta không có cách nào để phản ứng nhanh chóng.”
Theo ông, việc sở hữu những phương tiện nhỏ, nhanh, linh hoạt và được trang bị phù hợp để di chuyển lên không gian có thể cung cấp những lựa chọn khả thi để đối phó với những sự kiện như vậy.
Feldman cũng cho rằng các hành vi phạm tội là một trong những động lực lớn thúc đẩy đổi mới công nghệ.
“Hải tặc từng buộc ngành đóng tàu thuộc địa, từ New England đến Carolinas, phải chế tạo những con tàu đặt riêng cho khách hàng là cướp biển. Những con tàu này được thiết kế thon gọn, nhanh nhẹn, và có không gian để chứa chiến lợi phẩm lẫn con tin,” Feldman giải thích.
Điều đầu tiên cần làm, theo Feldman, là cộng đồng tình báo Hoa Kỳ và Lực lượng Không gian Hoa Kỳ cần thừa nhận rằng các tác nhân phi nhà nước – như bọn cướp và tội phạm – sẽ là một mối đe dọa lớn đối với các tài sản quân sự trong không gian.
“Hiện tại, trọng tâm chú ý vẫn đang đặt vào các quốc gia như Trung Quốc, Nga, Iran và Triều Tiên. Nhưng chúng tôi cho rằng cần mở rộng phạm vi quan tâm để bao gồm cả các tác nhân phi nhà nước,” Feldman kết luận. “Khi điều này được nhận thức rõ ràng, các phản ứng sáng tạo để ngăn chặn và giảm thiểu những mối đe dọa này sẽ xuất hiện.”
Vệ tinh trong vũ trụ có thể trở thành mục tiêu cướp bóc. Ảnh: Alones Creative/Getty Images
