Công ty Astroscale Japan Inc. cho biết họ đã tiếp cận thành công một mảnh rác không gian đang di chuyển với tốc độ cao và tiến hành kiểm tra nó từ khoảng cách khoảng 15 mét.
Công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Tokyo, chuyên phát triển công nghệ loại bỏ rác thải không gian, cho biết thêm rằng họ có kế hoạch bắt đầu dọn dẹp “rác vũ trụ” khỏi quỹ đạo vào cuối tháng 3 năm 2028.
“Chúng tôi muốn hiện thực hóa dịch vụ tiếp nhiên liệu cho các vệ tinh trong tương lai, bên cạnh việc loại bỏ rác thải,” Chủ tịch Astroscale Hideki Kato phát biểu tại cuộc họp báo cuối tháng 2. “Sứ mệnh mới nhất là một bước tiến lớn hướng tới việc cung cấp dịch vụ ‘cứu hộ trên đường cao tốc không gian’.”
Khối lượng các vệ tinh ngừng hoạt động, các bộ phận tên lửa vỡ nát và các mảnh rác khác trong quỹ đạo đang tiếp tục gia tăng.
Theo ước tính của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA), hiện có khoảng 40.500 mảnh rác không gian lớn hơn 10 cm. Ngoài ra còn có khoảng 1,1 triệu mảnh có kích thước từ 1 đến 10 cm và 130 triệu mảnh nhỏ từ 1 mm đến 1 cm tính đến tháng 6-2024.
Năm 2021, một mảnh rác không gian đã va vào và đục một lỗ trên cánh tay robot của Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
Việc loại bỏ những mảnh rác lớn ra khỏi các quỹ đạo đông đúc là rất quan trọng vì chúng có thể va chạm với nhau và vỡ ra thành nhiều mảnh nhỏ hơn, tạo ra thêm nhiều rác không gian.
Tuy nhiên, việc dọn rác không hề dễ dàng vì các vật thể này di chuyển với tốc độ gấp 7 đến 8 lần đạn súng trường và vị trí chính xác của chúng thường không rõ ràng.
Theo hợp đồng với Cơ quan Nghiên cứu và Phát triển Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA), Astroscale đã phóng một vệ tinh nhân tạo vào tháng 2 năm 2024 nhằm trình diễn các công nghệ cần thiết cho việc loại bỏ rác thải.
Vệ tinh này đã tiếp cận tầng trên của tên lửa H-IIA số 15 được phóng vào năm 2009, có chiều dài khoảng 11 mét và đường kính 4 mét, và đã chụp ảnh. Nó xác định vị trí chính xác của mục tiêu bằng tia hồng ngoại và các thiết bị khác, bay vòng quanh và tiếp cận mảnh rác ở khoảng cách khoảng 15 mét.
Theo công ty, mỗi thao tác kể trên đều là thành tựu đầu tiên trên thế giới được công khai.
Họ cũng đã trình diễn thành công công nghệ rút lui khỏi tầng trên tên lửa rác nêu trên sau khi phát hiện bất thường và sau đó tiếp cận mục tiêu trở lại. Astroscale cho biết các kết quả vượt ngoài mong đợi.
Ở giai đoạn tiếp theo, công ty dự định sẽ phóng một vệ tinh khác vào cuối tháng 3 năm 2028 để dùng cánh tay robot bắt một mảnh rác không gian và đưa nó trở lại khí quyển Trái Đất để thiêu hủy.
Nhiệm vụ này sẽ khó khăn hơn vì vệ tinh cần thay đổi quỹ đạo trong khi vẫn giữ chặt một mảnh rác không gian nặng.
Một bức ảnh cho thấy một mảnh rác không gian được chụp từ khoảng cách khoảng 15 mét, với Trái Đất xuất hiện ở góc dưới bên phải. Ảnh: Astroscale Japan Inc.
