Elon Musk đang đối đầu với CEO của OpenAI là Sam Altman về dự án cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo Stargate, được Tổng thống Donald Trump ủng hộ, đánh dấu một diễn biến mới trong mối quan hệ căng thẳng giữa hai tỷ phú công nghệ.
Vào thứ Ba, Trump đã ca ngợi một liên doanh (talked up a joint venture) đầu tư lên tới 500 tỷ USD được thành lập bởi OpenAI, nhà sản xuất ChatGPT, cùng với Oracle và SoftBank.
Thực thể mới này, Stargate, đã bắt đầu xây dựng các trung tâm dữ liệu và cơ sở hạ tầng điện năng cần thiết cho sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI.
Trump nói rằng đây là “một tuyên bố mạnh mẽ về sự tự tin vào tiềm năng của Mỹ” dưới chính quyền mới của ông, với một khoản đầu tư tư nhân ban đầu là 100 tỷ USD có thể tăng lên gấp năm lần.
Tuy nhiên, Musk, một cố vấn thân cận của Trump, người đã giúp tài trợ cho chiến dịch tranh cử của ông và hiện đang dẫn đầu nỗ lực cắt giảm chi phí của chính phủ, đã nghi ngờ giá trị của khoản đầu tư này chỉ vài giờ sau đó.
“Thực ra họ không có tiền,” Musk viết trên nền tảng xã hội X của mình. “SoftBank chỉ có chưa đầy 10 tỷ USD đã được đảm bảo. Tôi có thông tin này từ nguồn đáng tin cậy.”
Altman đã phản hồi vào thứ Tư, nói rằng Musk đã “sai, như ông chắc hẳn biết” và mời Musk đến thăm địa điểm đầu tiên ở Texas đang được xây dựng.
“Đây là điều tuyệt vời cho đất nước. Tôi hiểu rằng những gì tuyệt vời cho đất nước chưa hẳn là điều tối ưu cho các công ty của ông, nhưng trong vai trò mới của ông, tôi hy vọng ông sẽ luôn đặt Mỹ lên hàng đầu,” Altman viết.
Phía sau mâu thuẫn
Cuộc đối đầu công khai về Stargate là một phần của cuộc tranh cãi kéo dài nhiều năm giữa Musk và Altman, bắt đầu từ cuộc cạnh tranh trong hội đồng quản trị (boardroom rivalry) về việc ai sẽ điều hành OpenAI, tổ chức mà cả hai đều là người sáng lập.
Musk, một nhà đầu tư sớm và thành viên hội đồng quản trị của OpenAI, đã kiện công ty trí tuệ nhân tạo này vào năm ngoái, cáo buộc rằng công ty đã phản bội mục tiêu sáng lập là một cơ sở thí nghiệm nghiên cứu phi lợi nhuận phục vụ lợi ích công cộng thay vì theo đuổi lợi nhuận.
Kể từ đó, Musk đã leo thang cuộc tranh cãi, đưa ra các cáo buộc mới và yêu cầu một lệnh tòa án ngừng kế hoạch của OpenAI chuyển mình thành một công ty vì lợi nhuận. Phiên tòa sẽ được tổ chức vào tháng Hai tại tòa án liên bang California.
Người giàu nhất thế giới, chủ tịch các công ty Tesla, SpaceX và X, năm ngoái đã thành lập công ty AI của riêng mình có tên xAI, và đang xây dựng trung tâm dữ liệu lớn của riêng mình tại Memphis, Tennessee. Musk cho biết công ty của ông đang phải đối mặt với sự cạnh tranh không công bằng từ OpenAI và đối tác kinh doanh Microsoft, công ty đã cung cấp nguồn tài nguyên tính toán khổng lồ để xây dựng các hệ thống AI như ChatGPT.
Khi nào Stargate bắt đầu?
Trang tin công nghệ The Information đã lần đầu tiên đưa tin về một dự án trung tâm dữ liệu OpenAI mang tên Stargate vào tháng 3 năm 2024, cho thấy dự án đã được lên kế hoạch từ lâu trước khi Trump công bố.
Một công ty khác, Crusoe Energy Systems, đã thông báo vào tháng 7 rằng họ đang xây dựng một “trung tâm dữ liệu AI được thiết kế đặc biệt” tại Abilene, Texas, ở một địa điểm do công ty công nghệ năng lượng Lancium điều hành. Crusoe và Lancium đã công bố một tuyên bố chung vào thời điểm đó cho biết dự án được “hỗ trợ bởi một khoản đầu tư trị giá nhiều tỷ USD” nhưng không tiết lộ các nhà đầu tư.
Công nghệ AI yêu cầu lượng điện năng khổng lồ để xây dựng và vận hành, và cả hai công ty cho biết dự án sẽ được cung cấp năng lượng từ các nguồn tái tạo như các trang trại điện mặt trời gần đó, theo cách mà Giám đốc điều hành Lancium, Michael McNamara, cho biết sẽ “cung cấp lượng năng lượng xanh tối đa với chi phí thấp nhất có thể.” Crusoe cho biết sẽ sở hữu và phát triển cơ sở này.
Hiện chưa rõ dự án này khi nào và bằng cách nào đã trở thành giai đoạn đầu tiên của khoản đầu tư Stargate được Trump tiết lộ. Larry Ellison, đồng sáng lập Oracle, cho biết vào thứ Ba rằng dự án Abilene là giai đoạn đầu tiên trong số khoảng 10 tòa nhà trung tâm dữ liệu đang được xây dựng và số lượng này có thể mở rộng lên 20 tòa.
Khu vực xung quanh Abilene, một thành phố có khoảng 130.000 người, có lợi thế từ nhiều nguồn năng lượng, bao gồm dầu mỏ, khí đốt, điện mặt trời và một số “trang trại gió lớn nhất thế giới,” mặc dù Trump đã phát tín hiệu phản đối năng lượng gió vào tuần này bằng cách tạm dừng phê duyệt các dự án gió trên đất liên bang.
Microsoft ở đâu?
Microsoft, công ty đã hỗ trợ OpenAI lâu dài với hàng tỷ đô la đầu tư và cho phép các trung tâm dữ liệu của mình được sử dụng để xây dựng các mô hình đằng sau ChatGPT và các công cụ AI tạo sinh khác, đã vắng mặt trong cuộc họp báo của Trump vào thứ Ba.
Microsoft cũng là đối tác công nghệ trong dự án Stargate, cùng với các nhà sản xuất chip Nvidia và Arm, nhưng đã đưa ra một tuyên bố cho biết quan hệ đối tác OpenAI của họ sẽ “tiến hóa” theo cách giúp OpenAI “xây dựng thêm khả năng, chủ yếu là nghiên cứu và huấn luyện các mô hình.”
Khi được hỏi về bình luận của Musk về thỏa thuận Stargate vào thứ Tư trong một cuộc phỏng vấn với CNBC tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ, Giám đốc điều hành Microsoft, Satya Nadella đã chuyển đề tài sang kế hoạch 80 tỷ USD của công ty mình để xây dựng cơ sở hạ tầng AI toàn cầu, trong đó 50 tỷ USD được đầu tư tại Mỹ.
“Này, tất cả những gì tôi biết là tôi sẵn sàng cho 80 tỷ USD của mình,” Nadella nói.
