Để đối phó với làn sóng du khách giàu có đang tận dụng cơ hội đồng yen yếu, thành phố cổ Kyoto dự kiến sẽ tăng thuế đánh vào khách du lịch giàu có phương xa
Thủ đô cổ của Nhật Bản, Kyoto, đang vạch ra một hướng đi táo bạo để quản lý tình trạng du lịch đang trên đà tăng quá mức bằng cách đánh vào túi tiền của khách sang. Thành phố này đã công bố kế hoạch tăng thuế lưu trú khách sạn (lodging taxes) lên đến mức 10.000 yen (63 đô la Mỹ) mỗi đêm. Tiền thu được sẽ đưa vào việc cải thiện cơ sở hạ tầng và cộng đồng.
Dụ kiến cho 1.3.2026
Đề xuất trên, theo dự kiến sẽ được bỏ phiếu tại hội đồng thành phố Kyoto trong tháng 2 năm nay, 2025 và có hiệu lực từ ngày 1 tháng 3 năm 2026, sau khi được bộ trưởng nội vụ Nhật Bản (Japan’s internal affairs minister) phê duyệt. Các mức thuế mới sẽ áp dụng cho những chỗ ở có giá từ 100.000 yen (630 USD) trở lên mỗi đêm. Đây sẽ là thuế lưu trú cao nhất ở Nhật Bản.
Một số quan chức dự đoán động thái này sẽ giúp tăng gấp đôi tiền thuế thu được mỗi năm, lên mức khoảng 12,6 tỷ yen (80 triệu đô la Mỹ).
Sáng kiến của Kyoto là sự phản ứng trực tiếp trước những thách thức của du lịch tăng lên quá mức (overtourism), một hiện tượng đã và đang gây áp lực lên cơ sở hạ tầng của thành phố, làm gián đoạn cuộc sống hằng ngày của 1,45 triệu cư dân. Hằng năm, Kyoto đón đến hơn 50 triệu khách du lịch ngoài và trong nước. Do đó, đã phải đối mặt với tình trạng xe buýt đông đúc, giao thông tắc nghẽn và các điểm du lịch quá tải.
Thị trưởng Koji Matsui của Kyoto nói rõ rằng việc tăng thuế không chỉ đơn thuần là để thúc đẩy du lịch mà còn là một chiến lược rộng lớn hơn nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của cư dân. “Tôi muốn người dân cảm nhận rõ ràng rằng việc tiếp nhận khách du lịch sẽ cải thiện cuộc sống hằng ngày của họ” (I want the citizens to tangibly feel that taking in tourists will improve their daily lives), ông nói.
Các loại thuế lưu trú ở Kyoto, lần đầu tiên được tung ra vào năm 2018, chủ yếu dùng để tài trợ cho việc làm đẹp thành phố, trong đó bao gồm việc bảo tồn nhà gỗ truyền thống (traditional wooden townhouses) và chôn dây điện xuống đất.
Hiện giờ, thuế tối đa là 1.000 yên cho phòng khách sạn có giá từ 50.000 yên trở lên mỗi đêm. Việc sửa đổi như nói trên sẽ gồm năm bậc, với bậc cao nhất nhắm đến các khu lưu trú cực kỳ sang trọng.
Du lịch Nhật Bản bùng nổ
Dự kiến tăng thuế đầy tham vọng của Kyoto trùng hợp với việc du lịch quốc tế Nhật Bản bùng nổ. Năm 2024, quốc gia này đã chào đón 36,87 triệu du khách nước ngoài – một con số kỷ lục -, tăng 47% so với năm trước. Hẳn là nhờ đồng yên yếu hơn. Hiện giờ, một đô la Mỹ đổi được 156 yên so với khoảng 122 yen năm 2022.
Khách du lịch Trung Quốc đóng vai trò quan trọng, với số lượng tăng vọt đến 188%, đóng góp 1,73 triệu tỷ yên (11 tỷ đô la Mỹ) vào chi tiêu du lịch. Du khách Đài Loan và Hàn Quốc cũng tăng đáng kể và họ chi tiêu mạnh cho việc lưu trú, mua sắm và ăn uống.
Nhờ làn sóng này doanh thu du lịch của Nhật Bản lên mức cao kỷ lục 8,14 triệu tỷ yên (52 tỷ đô la Mỹ). Các công ty du lịch như Japan Travel Bureau (JTB) dự đoán tăng trưởng sẽ còn cao hơn nữa. JTB cho rằng số khách quốc tế sẽ tăng đến 40,2 triệu ngay trong năm 2025 này, một phần do Nhật Bản tổ chức Triển lãm quốc tế Osaka.
Việc tăng thuế lưu trú dự kiến nói trên chủ yếu đánh vào khách du lịch túi
thiệt rủng rỉnh tiền (wealthy tourists with deep pockets). Hiện Kyoto có từ 2.000 đến 3.000 phòng khách sạn có giá trên 100.000 yen mỗi đêm. Các chuyên gia tin rằng số khách này có thể chấp nhận chi phí tăng lên mà không do dự và không hề phàn nàn.
Theo ông Yuichi Yamada, Giám đốc điều hành (executive director) tại tổ chức tư vấn Quỹ Du lịch Nhật Bản, nhìn ra nước ngoài, có thể thấy hầu như không có trường hợp nào lượng khách du lịch giảm do thuế lưu trú tăng.
Không cản được du khách
Dữ liệu lịch sử cho thấy việc tăng thuế lưu trú hiếm khi ngăn cản được khách du lịch. Các thành phố Nhật Bản khác cũng đang tăng thuế lưu trú. Osaka, chẳng hạn, dự định tăng thuế lên 200 yên ngay vào cuối năm nay, trong khi Atami, một thành phố nghỉ dưỡng, cũng sẽ tung ra mức thuế riêng trong tháng tư tới.
Trong khi du lịch bùng nổ là tốt cho nền kinh tế Nhật Bản, các biện pháp táo bạo của Kyoto, trên thực tế, phản ánh những lo ngại ngày càng tăng về tính bền vững của tăng trưởng.
Chiến lược của Kyoto về dự kiến tái đầu tư tiền thuế du lịch vào các dự án tập trung vào cộng đồng có thể trở thành mô hình cho các điểm đến du lịch khác đang vật lộn với tình trạng du lịch quá tải.
Khi Nhật Bản hướng tới mục tiêu đầy tham vọng năm 2030 với 60 triệu lượt khách và 15 triệu yên chi tiêu du lịch, cách tiếp cận của Kyoto nhấn mạnh sự cân bằng tinh tế (delicate balance) giữa việc chào đón thế giới và bảo tồn bản chất của một thành phố được cả cư dân lẫn khách du lịch yêu mến.
Khách nước ngoài lên tàu cao tốc đi Kyoto từ Tokyo.
Một nơi nổi tiếng ở Kyoto: Fushimi Inari Taisha.
Đi ngắm nai ở Nara rất dễ từ Kyoto.
