
Cơ quan hành pháp của Liên minh châu Âu (EU) hôm thứ Sáu, 5/9, đã phạt Google 2,95 tỷ euro (tương đương 3,5 tỷ USD) vì vi phạm các quy định cạnh tranh của khối khi ưu tiên dịch vụ quảng cáo kỹ thuật số của riêng mình. Đây là án phạt chống độc quyền lần thứ tư mà công ty này phải đối mặt.
Ủy ban châu Âu, cơ quan hành pháp của khối gồm 27 quốc gia và cũng là đơn vị thực thi chống độc quyền cao nhất, đồng thời yêu cầu tập đoàn công nghệ Mỹ chấm dứt “các hành vi thiên vị bản thân” và có biện pháp loại bỏ “xung đột lợi ích” trong chuỗi cung ứng công nghệ quảng cáo.
Trước đó, các nhà quản lý EU từng đe dọa chia tách Google nhưng hiện tại tạm thời chưa thực hiện.
Google cho rằng quyết định này là “sai lầm” và cho biết sẽ kháng cáo.
“Phán quyết áp đặt một khoản phạt vô lý và buộc phải thay đổi theo cách gây tổn hại cho hàng nghìn doanh nghiệp châu Âu, khiến họ khó kiếm tiền hơn,” Lee-Anne Mulholland, Giám đốc toàn cầu phụ trách quan hệ pháp lý của Google, nói trong một tuyên bố.
Quyết định này được đưa ra sau hơn hai năm kể từ khi Ủy ban châu Âu đưa ra cáo buộc chống độc quyền với Google. Khi đó, Ủy ban từng khẳng định cách duy nhất để giải quyết lo ngại về hoạt động quảng cáo trực tuyến sinh lợi của Google là buộc công ty bán đi một phần mảng kinh doanh. Tuy nhiên, phán quyết lần này chỉ nhắc ngắn gọn tới khả năng đó, trong bối cảnh căng thẳng thương mại, thuế quan và quản lý công nghệ giữa Brussels và chính quyền Trump đang gia tăng.
Các quan chức cấp cao EU trước đó nói rằng họ muốn thúc đẩy việc chia tách, vì các án phạt và yêu cầu chấm dứt hành vi phản cạnh tranh trong quá khứ không mang lại hiệu quả, Google vẫn tiếp tục các hành vi này dưới hình thức khác.
Đây là lần thứ hai trong một tuần Google thoát khỏi nguy cơ bị chia tách.
Tại Mỹ, Google đang đối mặt với một vụ kiện khác khi các công tố viên yêu cầu công ty phải bán trình duyệt Chrome, sau khi một thẩm phán liên bang kết luận công ty nắm giữ độc quyền bất hợp pháp trong mảng tìm kiếm trực tuyến. Hôm thứ Ba, thẩm phán này yêu cầu cải tổ công cụ tìm kiếm của Google nhưng từ chối buộc công ty bán Chrome.
Tuy vậy, EU vẫn để ngỏ khả năng chia tách. Google có 60 ngày để trình bày các đề xuất nhằm chấm dứt xung đột lợi ích. Nếu Ủy ban không hài lòng, họ sẽ đưa ra “biện pháp thích hợp”.
“Ủy ban đã phát tín hiệu sơ bộ rằng chỉ có việc Google tách bán một phần mảng dịch vụ mới có thể giải quyết tình trạng xung đột lợi ích cố hữu, nhưng trước hết ủy ban muốn lắng nghe và đánh giá đề xuất của Google,” EU nêu trong thông cáo báo chí.
Án phạt này được đưa ra sau cuộc điều tra chính thức mở hồi tháng 6/2021, xem xét liệu Google có vi phạm luật cạnh tranh của khối khi thiên vị dịch vụ công nghệ quảng cáo trực tuyến của mình, gây bất lợi cho các nhà xuất bản, nhà quảng cáo và đối thủ trong ngành.
Cuộc điều tra kết luận Google đã “lạm dụng” vị thế thống trị trong hệ sinh thái quảng cáo công nghệ. Quảng cáo hiển thị trực tuyến thường là các banner hoặc văn bản xuất hiện trên website, được cá nhân hóa dựa trên lịch sử duyệt web của người dùng.
Mulholland phản bác: “Không có gì là phản cạnh tranh khi cung cấp dịch vụ cho cả bên mua và bên bán quảng cáo, và hiện có nhiều lựa chọn thay thế cho dịch vụ của chúng tôi hơn bao giờ hết.”
Google cũng đang chịu áp lực ở nhiều nơi khác.
Trong một vụ kiện riêng tại Mỹ, Bộ Tư pháp hồi tháng 5 đã yêu cầu tòa án buộc Google bán nền tảng AdX và DFP — các công cụ kết nối nhà quảng cáo với nhà xuất bản có chỗ trống quảng cáo trên website. Đây cũng chính là trung tâm của vụ kiện ở châu Âu. Vụ án này dự kiến bước vào giai đoạn xử phạt (remedy hearings) vào cuối tháng 9.
Giới chức Canada và Anh cũng đang nhắm đến mảng quảng cáo trực tuyến của Google.
Logo Google tại trụ sở công ty ở Mountain View, California. Ảnh: AP