Tổng thống Donald Trump không có cách nào đạt được mục tiêu 90 thỏa thuận trong 90 ngày như cố vấn thương mại hàng đầu của ông đã đặt ra, nên ông tiếp tục gia hạn thời gian áp thuế.
Hôm Chủ nhật, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết Trump sẽ gửi thư cho các nước thông báo rằng nếu họ không thúc đẩy đàm phán, thì các mức thuế “Ngày Giải Phóng” sẽ có hiệu lực từ ngày 1/8, thay vì ngày 9/7.
Hôm thứ Hai, Trump đã công bố hai bức thư đầu tiên, gửi cho Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung, nói rằng hàng hóa từ hai nước này sẽ chịu mức thuế chung 25% kể từ tháng 8, dù mức này có thể thay đổi:
“Các mức thuế này có thể được điều chỉnh lên hoặc xuống, tùy thuộc vào mối quan hệ của chúng ta với nước quý vị,” Trump viết.
Cho đến nay, Trump mới chỉ đạt được các thỏa thuận sơ bộ với Anh và Việt Nam, và có một thỏa thuận riêng với Trung Quốc.
Sau đây là tình hình đàm phán với các đối tác thương mại lớn của Mỹ
Canada: Đàm phán được nối lại
Nhà Trắng cho biết đã nối lại đàm phán với Ottawa sau bất đồng về thuế dịch vụ số của Canada.
Trump đã đình chỉ đàm phán với Canada, đối tác thương mại lớn thứ hai của Mỹ, chỉ vài ngày trước khi chính sách thuế mới của Canada đối với các công ty công nghệ Mỹ dự kiến có hiệu lực. Vì thuế này được áp dụng hồi tố, nên các công ty sẽ phải trả ngay khoảng 3 tỷ USD cho Canada.
Sau đó, chính phủ Canada tuyên bố hủy bỏ sắc thuế.
Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett nói với Fox News hôm 30/6 rằng các cuộc đàm phán đã được khôi phục.
Trưởng đoàn đàm phán Canada Kirsten Hillman nói mục tiêu vẫn là khiến Trump gỡ bỏ mọi mức thuế lên hàng hóa Canada: “Đó là mục tiêu của chúng tôi, và chúng tôi đang đấu tranh vì điều đó,” bà tuyên bố.
Liên minh châu Âu (EU): Thúc ép đạt thỏa thuận
EU đang nỗ lực đạt thỏa thuận trước thời hạn 1/8, thời điểm các mức thuế được Bessent gọi là “boomerang” của Trump có thể được áp dụng.
Ủy viên thương mại EU Maroš Šefčovič đã đến Washington ngày 3/7 để đàm phán với Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz tuyên bố ngày 26/6 rằng EU cần “hành động nhanh chóng và đơn giản hơn là chậm chạp và phức tạp”. Tuy nhiên, theo Politico, Pháp và Tây Ban Nha không muốn EU vội vàng chấp nhận thỏa thuận. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron công khai nói có thể chấp nhận mức thuế 10%.
Thông báo ban đầu của Nhà Trắng hồi tháng 4 kêu gọi áp mức thuế 20% với hàng hóa EU. Đến tháng 5, Trump dọa tăng thuế lên 50%, rồi sau đó hoãn đến ngày 9/7.
Năm ngoái, Mỹ nhập khẩu 605,8 tỷ USD hàng hóa từ EU, với thâm hụt thương mại tăng 12,9% so với năm 2023.
Trung Quốc: Có thêm thời gian
Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang có một lộ trình khác.
Hồi tháng 5, Mỹ và Trung Quốc đạt được một thỏa thuận tạm thời kèm theo thời gian hoãn thuế 90 ngày, kéo dài đến tháng 8.
Theo thỏa thuận, Mỹ giảm thuế từ 45% xuống 30% đối với hàng Trung Quốc, còn Trung Quốc giảm thuế nhập khẩu từ 125% xuống 10% đối với hàng Mỹ.
Sau cuộc đàm phán cấp cao ở London hồi tháng 6, Trung Quốc xác nhận đang hướng tới một thỏa thuận mới cho phép tăng xuất khẩu đất hiếm, đổi lại Mỹ sẽ gỡ bỏ một số hạn chế của mình. Tuy nhiên, nhiều chi tiết vẫn chưa được thống nhất.
Nhật Bản: Thuế cao hơn sắp áp dụng
Trump gần đây nói rằng Nhật Bản đã quá quen với việc được “nuông chiều”, nên khó đạt được thỏa thuận. Ngày 7/7, ông tuyên bố sẽ tiến hành áp thuế.
Trong thư gửi Thủ tướng Ishiba, Trump nói rằng Mỹ sẽ áp thuế 25% với hàng hóa Nhật từ ngày 1/8.
“Chúng ta đã có nhiều năm để thảo luận mối quan hệ thương mại với Nhật Bản,” Trump viết trong thư.
Chính phủ Nhật Bản cho biết các cuộc đàm phán vẫn đang tiếp diễn cho đến tận thứ Bảy trước khi Trump công bố thư.
Tháng 4, Nhà Trắng đề xuất thuế 24%, không rõ vì sao Trump nâng lên 25%, nhưng ông từng đe dọa mức thuế 30% hoặc 35% khi chỉ trích Nhật là “được nuông chiều.”
Ishiba từng nói muốn Trump hủy bỏ thuế 25% với ô tô Nhật.
“Ô tô là lợi ích quốc gia quan trọng,” ông nói với báo chí tại cuộc họp G7 ở Canada. “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm tất cả để bảo vệ lợi ích này.”
Vương quốc Anh: Có thỏa thuận nhưng vẫn còn vướng mắc
Tháng 5, Anh trở thành quốc gia đầu tiên đạt thỏa thuận với Trump sau tuyên bố “Ngày Giải Phóng,” dù Anh chưa từng bị áp các mức thuế diện rộng.
Thỏa thuận Mỹ – Anh có hiệu lực ngày 30/6, áp mức thuế 10% với hàng hóa Anh, nhưng không áp dụng với thép – mặt hàng có thể bị tăng thuế lên 50% nếu không đạt được thỏa thuận trước ngày 9/7.
Ấn Độ: Vẫn chưa có thỏa thuận
Ấn Độ từng được kỳ vọng là một trong những nước đầu tiên ký kết thỏa thuận, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được.
Reuters đưa tin ngày 2/7 rằng một phái đoàn Ấn Độ vẫn đang ở Washington để đàm phán kéo dài. Trong khi chỉ trích Nhật, Trump lại nói rằng ông nghĩ đã gần đạt được thỏa thuận với Thủ tướng Narendra Modi. Nguyên nhân trì hoãn chính được cho là bất đồng về lĩnh vực nông nghiệp Mỹ.
Việt Nam: Đã có thỏa thuận
Trump tuyên bố đã đạt được thỏa thuận với Việt Nam vào ngày 2/7.
Theo đó, Mỹ sẽ áp thuế 20% với tất cả hàng hóa Việt Nam, và 40% áp dụng với các trường hợp chuyển tải (transshipping). Các mức này thấp hơn thông báo ban đầu của Trump vào Ngày Giải phóng với mức thuế 46%. Phía Việt Nam hiện chưa đưa ra thông báo chính thức nào về thỏa thuận này.
Hàn Quốc: Có thể đã hết thời gian
Hàn Quốc đã hy vọng được gia hạn trước thời điểm 1/8.
Nhưng ngày 7/7, Trump công bố thư thông báo áp thuế 25% lên hàng hóa Hàn Quốc từ ngày 1/8, trùng với mức ông tuyên bố vào Ngày Giải phóng đầu tháng 4.
Trước khi Trump đưa thư áp thuế lên mạng xã hội, Tổng thống Lee Jae-myung nói với báo chí rằng các cuộc đàm phán “rất khó khăn”:
“Hai bên không thực sự rõ họ muốn gì,” ông nói ngày 3/7, theo Financial Times.
Tổng thống Donald Trump đi ngang qua Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Friedrich Merz. Ảnh: Getty Images
Trump trò chuyện với Thủ tướng Anh Keir Starmer. Ảnh: Getty Images
