Nvidia đã làm nên lịch sử vào thứ Tư, 29/10, khi trở thành công ty đầu tiên đạt giá trị vốn hóa thị trường 5.000 tỷ USD, nhờ đợt tăng giá phi mã đưa hãng lên vị thế trung tâm trong cơn bùng nổ trí tuệ nhân tạo (AI) toàn cầu.
Cột mốc này cho thấy quá trình chuyển mình nhanh chóng của Nvidia – từ một nhà thiết kế chip đồ họa phục vụ thị trường ngách trở thành nền tảng của ngành công nghiệp AI thế giới. Thành công đó đã biến Giám đốc điều hành Jensen Huang thành biểu tượng mới của Thung lũng Silicon, đồng thời khiến các dòng chip tiên tiến của hãng trở thành tâm điểm trong cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung.
Kể từ khi ChatGPT ra mắt vào năm 2022, cổ phiếu Nvidia đã tăng gấp 12 lần, góp phần đưa chỉ số S&P 500 lên mức kỷ lục và làm dấy lên tranh luận liệu định giá quá cao của nhóm công nghệ có tạo nên “bong bóng” mới hay không. Tính từ đầu năm đến nay, giá cổ phiếu của hãng đã tăng hơn 50%, nhờ nhu cầu khổng lồ đối với GPU — bộ xử lý đồ họa đang được sử dụng rộng rãi trong trung tâm dữ liệu cho các công việc như huấn luyện mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), suy luận, và nhiều ứng dụng khác.
Mốc 5.000 tỷ USD này – đạt được chỉ ba tháng sau khi Nvidia vượt ngưỡng 4.000 tỷ – hiện còn lớn hơn tổng giá trị thị trường tiền điện tử và tương đương khoảng một nửa chỉ số chứng khoán chuẩn của châu Âu, Stoxx 600. Thậm chí, trang TechCrunch cho rằng giá trị thị trường của Nvidia hiện lớn hơn thị giá của toàn bộ các sàn chứng khoán của tất cả các quốc gia trên thế giới cộng lại, trừ Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản.
“Nvidia chạm mốc 5.000 tỷ USD không chỉ là một cột mốc, mà là một tuyên ngôn – rằng hãng đã đi từ nhà sản xuất chip trở thành người định hình cả ngành,” ông Matt Britzman, chuyên gia phân tích cổ phiếu cấp cao tại Hargreaves Lansdown – đơn vị đang nắm giữ cổ phần của Nvidia – nhận định.
“Thị trường vẫn đánh giá thấp quy mô cơ hội, và Nvidia tiếp tục là cách đầu tư hấp dẫn nhất vào chủ đề AI.”
Cổ phiếu của công ty có trụ sở tại Santa Clara, California tăng hơn 5,6% trong phiên giao dịch ngày thứ Tư, đạt mức cao nhất 212,19 USD, sau hàng loạt thông báo mới củng cố vị thế dẫn đầu trong cuộc đua AI.
Ông Huang hôm thứ Ba, 28/10, cho biết Nvidia đã nhận được các đơn hàng chip AI trị giá 500 tỷ USD và dự định xây dựng bảy siêu máy tính cho chính phủ Mỹ.
Cũng trong ngày 28/10, Nvidia thông báo đã đầu tư 1 tỷ USD vào Nokia và sẽ sử dụng một số sản phẩm của hãng này để “hỗ trợ các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông triển khai mạng 5G-Advanced và 6G tích hợp AI trên nền tảng của Nvidia.”
Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ thảo luận với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về chip Blackwell của Nvidia vào thứ Năm. Việc Washington siết chặt kiểm soát xuất khẩu đối với các dòng chip cao cấp này đã trở thành điểm nóng trong quan hệ song phương.
Giá cổ phiếu tăng vọt giúp tài sản của Huang phình to
Với mức giá hiện tại, lượng cổ phần của CEO Jensen Huang tại Nvidia có giá trị khoảng 179,2 tỷ USD, theo hồ sơ công bố và tính toán của Reuters, đưa ông trở thành người giàu thứ tám thế giới theo danh sách tỷ phú của Forbes.
Sinh ra ở Đài Loan và sang Mỹ định cư từ năm 9 tuổi, Huang đã lãnh đạo Nvidia kể từ khi ông đồng sáng lập công ty năm 1993. Dưới sự dẫn dắt của ông, các bộ xử lý H100 và Blackwell của Nvidia đã trở thành “động cơ” vận hành các mô hình ngôn ngữ lớn – nền tảng cho các công cụ như ChatGPT hay xAI của Elon Musk.
Dù vẫn là người dẫn đầu rõ rệt trong cuộc đua AI, Nvidia không phải là công ty công nghệ duy nhất đạt mốc 4.000 tỷ USD – Apple và Microsoft cũng đã vượt ngưỡng này gần đây.
Các nhà phân tích cho rằng đà tăng này phản ánh niềm tin của giới đầu tư vào chi tiêu không ngừng cho AI, dù một số cảnh báo rằng định giá hiện nay có thể đã quá nóng.
“Sự mở rộng của AI hiện nay phụ thuộc vào một số ít doanh nghiệp lớn tài trợ lẫn nhau để tăng năng lực. Khi nhà đầu tư bắt đầu đòi hỏi lợi nhuận dòng tiền thay vì các tuyên bố mở rộng năng lực, vòng quay đó có thể khựng lại,” ông Matthew Tuttle, Giám đốc điều hành Tuttle Capital Management, nhận định.
Với tỷ trọng lớn trong chỉ số S&P 500 và Nasdaq 100, các công ty công nghệ lớn – đặc biệt là Nvidia – đang có ảnh hưởng sâu rộng đến thị trường tài chính toàn cầu.
Quân cờ trong bàn cờ địa chính trị
Vị thế thống trị của Nvidia cũng khiến hãng trở thành tâm điểm giám sát của các cơ quan quản lý trên toàn cầu. Các hạn chế xuất khẩu chip tiên tiến của Mỹ đã biến công ty thành một quân cờ quan trọng trong chiến lược của Washington nhằm giới hạn khả năng tiếp cận công nghệ AI của Trung Quốc.
“Nvidia rõ ràng đã mang câu chuyện của họ đến Washington, vừa để tuyên truyền vừa để tranh thủ thiện cảm từ chính phủ Mỹ,” ông Bob O’Donnell thuộc TECHnalysis Research nhận định. “Họ đã chạm vào hầu hết các chủ đề nóng nhất và có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực công nghệ.”
Hội nghị các nhà phát triển hôm thứ Ba của Nvidia cũng trở thành dịp để Jensen Huang thể hiện sự khéo léo trong cân bằng địa chính trị.
Ông ca ngợi chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Trump vì đã thúc đẩy đầu tư công nghệ trong nước, đồng thời cảnh báo rằng việc loại Trung Quốc ra khỏi hệ sinh thái của Nvidia có thể khiến Mỹ mất đi quyền tiếp cận một nửa số nhà phát triển AI trên thế giới.
Các đối thủ như Advanced Micro Devices (AMD) cùng nhiều startup được hậu thuẫn tài chính mạnh mẽ đang nỗ lực thách thức vị thế của Nvidia trong lĩnh vực chip AI cao cấp – nhưng hãng vẫn là lựa chọn hàng đầu của ngành.
Logo Nvidia trong hình minh họa. Ảnh: Reuters
