Công ty tư nhân NordSpace của Canada vừa khởi công cảng vũ trụ Atlantic (ASX) tại Newfoundland và Labrador, đánh dấu bước ngoặt hướng tới cơ sở phóng thương mại đầu tiên của nước này.
Cảng vũ trụ nằm gần thị trấn St. Lawrence, sẽ phục vụ cả tên lửa quỹ đạo Tundra và chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của phương tiện cận quỹ đạo Taiga. Ngoài ra, NordSpace cũng mở cửa cho các công ty khác đến phóng tên lửa tại đây.
Theo NordSpace, vị trí ở 46 độ vĩ Bắc được xem là “chiến lược”, cho phép phóng tên lửa theo nhiều độ nghiêng quỹ đạo, từ xích đạo đến cực, thuận lợi hơn so với nhiều cảng vũ trụ Bắc Mỹ vốn phải tránh một số quỹ đạo vì lý do an toàn dân cư. Giám đốc điều hành Rahul Goel gọi lễ khởi công này là “khoảnh khắc lịch sử cho Canada”, mở đường cho khả năng tiếp cận không gian độc lập.
ASX, trước đây có tên Spaceport Canada, được thiết kế để đáp ứng toàn diện các nhiệm vụ vũ trụ của NordSpace. Các tên lửa sẽ được lắp ráp từ linh kiện sản xuất trong nước, động cơ tên lửa do công ty tự in 3D.
Giai đoạn đầu, trị giá 10 triệu USD, bao gồm hai hạng mục, gồm SLC-01 là khu phóng cho tên lửa quỹ đạo như Tundra, và SLC-02 là khu phóng cho các chuyến bay cận quỹ đạo và hạ tầng giám sát “nhận thức không gian”.
Chuyến bay đầu tiên dự kiến là tên lửa cận quỹ đạo Taiga, dùng động cơ Hadfield Mk III in 3D. Nhiệm vụ này, có tên “Getting Screeched In”, được lên lịch sớm nhất từ 25/8, nhưng thời điểm cụ thể chưa xác định. Goel cho biết đây sẽ là chuyến bay trình diễn ở độ cao thấp, nhằm kiểm tra hoạt động, trước khi tiến tới phóng thử đầy đủ vào đầu năm sau.
Sau Taiga, NordSpace sẽ tập trung phát triển tên lửa quỹ đạo Tundra, với khả năng đưa 500 kg lên quỹ đạo Trái Đất thấp hoặc 250 kg lên quỹ đạo đồng bộ Mặt Trời — tương đương với Electron của Rocket Lab. Tundra dự kiến bay thử lần đầu vào 2027.
ASX cũng sẽ hỗ trợ chương trình SHARP (Supersonic and Hypersonic Applications Research Platform) của NordSpace, bao gồm ba phương tiện siêu vượt âm phục vụ nghiên cứu quốc phòng.
NordSpace nhấn mạnh, việc có cảng vũ trụ riêng sẽ giúp Canada thoát khỏi phụ thuộc vào tên lửa nước ngoài, đồng thời tạo ra khoảng 650 việc làm và đóng góp 2,5 tỷ USD cho nền kinh tế đến năm 2035.
Khởi công cơ sở phóng ASX của NordSpace tại Newfoundland, Canada. Ảnh: NordSpace
