Trong 20 năm qua, các sông băng trên toàn thế giới đã mất 273 tỷ tấn băng do tác động của sự ấm lên toàn cầu, khiến mực nước biển tăng với tốc độ ngày càng nhanh, theo một phân tích toàn diện kéo dài hàng thập kỷ dựa trên dữ liệu vệ tinh.
Dữ liệu về lượng băng mất đi hàng năm từ các sông băng trong giai đoạn 2000-2023 cho thấy hiện tượng tan băng này đã góp phần làm mực nước biển toàn cầu dâng thêm gần 2 cm.
“Để dễ hình dung, lượng băng mất đi hàng năm lên tới 273 tỷ tấn tương đương với tổng lượng nước mà toàn bộ dân số thế giới tiêu thụ trong 30 năm, nếu tính trung bình mỗi người dùng 3 lít nước mỗi ngày,” Michael Zemp, nhà nghiên cứu sông băng tại Đại học Zurich, Thụy Sĩ, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết trong một tuyên bố.
Kết quả này dựa trên hai thập kỷ quan sát từ nhiều vệ tinh của Mỹ, Đức và châu Âu. Dữ liệu này sau đó được phân tích bởi một nhóm nghiên cứu lớn gồm 35 nhóm khoa học, dẫn đầu bởi các nhà khoa học từ Đại học Zurich và Đại học Edinburgh ở Scotland.
Phân tích cũng cho thấy mức độ băng tan có sự khác biệt lớn giữa các khu vực, dao động từ 2% ở Nam Cực đến 39% ở Trung Âu. Những nơi khác cũng ghi nhận xu hướng tương tự: New Zealand mất 29%, miền Tây Canada và Mỹ mất 23%.
“Những con số này thật đáng kinh ngạc,” Noel Gourmelen, đồng tác giả nghiên cứu tại Đại học Edinburgh, nói. “Chúng nhắc nhở chúng ta rằng mọi thứ đang thay đổi rất nhanh ở một số khu vực.”
Ẩn sau những con số này là xu hướng băng tan gia tăng nhanh chóng, các nhà khoa học cảnh báo, với tốc độ mất băng tăng từ 231 tỷ tấn mỗi năm trong giai đoạn 2012-2023 lên 314 tỷ tấn mỗi năm trong thập kỷ qua.
“Đây là một phát hiện quan trọng vì nó xác nhận rằng tốc độ tan sông băng đang tăng lên theo thời gian,” Andrew Shepherd, nhà nghiên cứu tại Đại học Northumbria, Anh, người không tham gia nghiên cứu này, cho biết. “Ngay cả một lượng nhỏ nước biển dâng lên cũng có tác động đáng kể vì nó dẫn đến tình trạng ngập lụt ven biển thường xuyên hơn.”
“Mỗi centimet mực nước biển dâng lên sẽ khiến thêm 2 triệu người phải đối mặt với tình trạng ngập lụt hàng năm ở đâu đó trên hành tinh của chúng ta,” ông nói thêm.
Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng lượng băng sẽ tiếp tục bị mất trong những năm tới phụ thuộc vào việc con người có thể hạn chế lượng khí nhà kính thải vào khí quyển đến mức nào.
“Nếu tránh được mức tăng nhiệt chỉ một phần mười độ C, chúng ta sẽ cứu được một số sông băng và tránh khỏi nhiều thiệt hại,” Zemp nói.
Hình ảnh các sông băng đang tan chảy. Ảnh: ESA
