Các cơ quan y tế liên bang đã khôi phục một số trang web và tập dữ liệu sau khi một thẩm phán ra lệnh khôi phục quyền truy cập công khai vào những thông tin vốn đã bị gỡ xuống để tuân thủ một sắc lệnh hành pháp của tổng thống Donald Trump.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) vào tối thứ Ba đã khôi phục chín trang web và tập dữ liệu, bao gồm các trang về sức khỏe vị thành niên, thông tin giám sát và xét nghiệm HIV, hướng dẫn về biện pháp tránh thai, cùng dữ liệu về cách ô nhiễm, nghèo đói và các yếu tố khác ảnh hưởng đến một số cộng đồng.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) cũng khôi phục các khuyến nghị về việc tăng cường tuyển dụng nữ giới trong các thử nghiệm lâm sàng, phân tích và diễn giải dữ liệu theo giới tính, đồng thời đưa thông tin theo giới tính vào hồ sơ đăng ký các sản phẩm y tế.
Vào ngày 20-1, ngay ngày đầu tiên trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã ký một sắc lệnh yêu cầu các cơ quan liên bang sử dụng thuật ngữ “giới tính sinh học” (sex) thay vì “giới tính” (gender) trong các chính sách và tài liệu của chính phủ. Sau đó, quyền giám đốc Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM) đã yêu cầu các lãnh đạo cơ quan loại bỏ bất kỳ chương trình nào và gỡ xuống bất kỳ trang web nào quảng bá “ý thức hệ giới tính.” Điều này dẫn đến việc nhiều trang web chính phủ bị xóa trên diện rộng.
Một số thông tin dần được khôi phục, ít nhất là một phần. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế công cộng đã lên tiếng cảnh báo về những nội dung được khôi phục vẫn còn thiếu. Tổ chức Bác sĩ vì nước Mỹ (Doctors for America) đã kiện OPM, CDC, FDA và Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS).
Hôm thứ Ba, Thẩm phán liên bang John Bates ở Washington đã ra lệnh cho chính phủ khôi phục quyền truy cập vào một số trang web và tập dữ liệu đã bị gỡ xuống, đồng thời yêu cầu xác định thêm các trang khác cũng đã bị xóa “mà không có thông báo đầy đủ hoặc giải thích hợp lý.”
Theo một quan chức y tế liên bang, chín trang web của CDC được đề cập trong vụ kiện đã được khôi phục về trạng thái như ngày 30-1. Tuy nhiên, vào sáng thứ Tư, việc khôi phục dường như vẫn chưa hoàn tất: Một số liên kết trên các trang web bị gỡ xuống trước đó vẫn không hoạt động.
Gỡ bỏ các trang web đe dọa sức khỏe cộng đồng
Tổ chức phi lợi nhuận này trích dẫn tác động tiêu cực của sắc lệnh hành pháp đối với hai thành viên của họ: một bác sĩ tại một phòng khám ở Chicago, người cần tham khảo tài liệu của CDC để xử lý một đợt bùng phát bệnh chlamydia gần đây trong một trường trung học, và một bác sĩ tại Trường Y khoa Yale, người phụ thuộc vào các tài liệu của CDC về biện pháp tránh thai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
“Thời gian và công sức của các bác sĩ là những nguồn lực quý giá và khan hiếm, và việc buộc họ phải tìm kiếm thông tin từ nơi khác khiến công việc của họ trở nên khó khăn hơn, làm giảm hiệu quả điều trị,” thẩm phán viết.
Vụ kiện này nằm trong số hàng chục vụ kiện thách thức các sắc lệnh hành pháp mà Trump đã ký ngay sau lễ nhậm chức nhiệm kỳ hai của ông.
Các tài liệu bị gỡ bỏ bao gồm báo cáo về phòng chống HIV, một trang web của CDC cung cấp hướng dẫn cho các bác sĩ về chăm sóc sức khỏe sinh sản, và một nghiên cứu của FDA về “sự khác biệt giới tính trong đánh giá lâm sàng các sản phẩm y tế.”
Các luật sư của nguyên đơn lập luận trong hồ sơ tòa án rằng việc xóa bỏ những thông tin quan trọng trên trang web của CDC và FDA đang làm trì hoãn việc chăm sóc bệnh nhân, cản trở nghiên cứu và gây khó khăn cho các bác sĩ trong việc giao tiếp với bệnh nhân.
“Hành động của các cơ quan này tạo ra một khoảng trống nguy hiểm trong dữ liệu khoa học cần thiết để theo dõi và ứng phó với các đợt bùng phát dịch bệnh, làm đình trệ hoặc cản trở các nghiên cứu y tế quan trọng, đồng thời tước đi nguồn tài liệu quan trọng mà các bác sĩ cần để thực hành lâm sàng,” họ viết.
Trong khi đó, các luật sư chính phủ lập luận rằng đơn kiện của Doctors for America “chưa đủ để chứng minh rõ ràng rằng các nguyên đơn đang chịu tổn hại không thể khắc phục” và cũng khó có thể thắng kiện.
Trong phiên điều trần hôm thứ Hai, thẩm phán Bates đã hỏi luật sư của nguyên đơn, Zachary Shelley, liệu việc gỡ bỏ những tài liệu trực tuyến này có gây hại cho công chúng hay không. Shelley trả lời rằng lợi ích của các bác sĩ gắn liền với lợi ích của bệnh nhân của họ (doctors’ interests align with their patients).
“Thiệt hại đối với công chúng là rất lớn,” Shelley nói. “Có những mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.”
Thẩm phán kết luận rằng tổn hại trong vụ kiện này cuối cùng ảnh hưởng trực tiếp đến “những người Mỹ bình thường” đang tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
“Nếu các bác sĩ không thể cung cấp cho bệnh nhân của họ sự chăm sóc cần thiết (và xứng đáng có được) trong khoảng thời gian hạn chế và theo lịch hẹn, có khả năng một số người sẽ không được điều trị, bao gồm cả những trường hợp bệnh nghiêm trọng, đe dọa tính mạng,” Bates viết.
Doctors for America là một tổ chức phi lợi nhuận đại diện cho hơn 27.000 bác sĩ và thực tập sinh y khoa. Nhóm này được thành lập từ một tổ chức trước đó từng vận động cải cách y tế và ủng hộ Barack Obama, một đảng viên Dân chủ, khi ông tranh cử tổng thống.
Tổng thống D0nald Trump trao đổi với báo chí tại Phòng Bầu dục khi ký các sắc lệnh hành pháp. Ảnh: AP
